همانطور که میلیونها نفر در سراسر جهان در سال۲۰۲۰ پای صندوقهای رأی رفتند، تقویم سیاسی سال۲۰۲۱ نیز انتخابات مختلفی در پیش دارد؛ انتخاباتی که دستکم در چند کشور سرنوشتساز خواهد بود.
صبحشد: همانطور که میلیونها نفر در سراسر جهان در سال۲۰۲۰ پای صندوقهای رأی رفتند، تقویم سیاسی سال۲۰۲۱ نیز انتخابات مختلفی در پیش دارد؛ انتخاباتی که دستکم در چند کشور سرنوشتساز خواهد بود.
طی سال گذشته میلادی، تایوانیها دوباره «تسای اینگ ون» را بهعنوان رئیسجمهور انتخاب کردند؛ مردم کرهجنوبی در انتخابات پارلمانی، یک پیروزی قاطع را برای حزب حاکم به ریاست «مون جائهاین»، رئیسجمهور این کشور ثبت کردند؛ در انتخابات پارلمانی میانمار، حزب اتحاد ملی برای دمکراسی برنده شد و «آنگسانسوچی» دوباره به قدرت برگشت؛ «آلفا کنده» در یک انتخابات پُرحاشیه برای بار سوم به مقام ریاستجمهوری در گینه رسید؛ حزب عمل مردم سنگاپور در چهاردهمین انتخابات پارلمانی موفق شد که برای ۶ سال دیگر در قدرت بماند؛ انتخابات ریاستجمهوری۲۰۲۰ آمریکا نیز شاهد بالاترین میزان مشارکت در یک قرن اخیر بود و جو بایدن موفق شد که دونالد ترامپ را شکست بدهد.
در طول این یک سال که زیر سایه همهگیری کرونا متفاوتتر از همیشه سپری شد، برخی انتخاباتها به سال بعد موکول و در مقابل، برخی رأیگیریها که در تقویم برنامههای سال۲۰۲۰ نبود، زودتر برگزار شد.
انتخابات سراسری اکوادور
مردم اکوادور ۷ فوریه (۱۹ بهمن ۹۹) برای انتخاب رئیسجمهور جدید و اعضای مجلس ملی این کشور پای صندوقهای رأی میروند. لنین مورنو، رئیسجمهور فعلی که چندان در بین مردم محبوب نیست، تصمیم ندارد برای دور دوم در انتخابات شرکت کند. مورنو بهویژه در ۲ سال اخیر بهدلیل سرکوب اعتراضات مردمی به قطع سوبسید بنزین، مورد انتقاد قرار گرفته است.
مانند بسیاری کشورهای دیگر، اقتصاد اکوادور از شیوع کرونا آسیب جدی خورده است. نظرسنجیها حاکی از آن است که گیلرمو لاسو، نامزد حزب راست میانه «فرصت» از رقبا جلوتر است. او که سال۲۰۱۷ با ۳ درصد اختلاف نتیجه انتخابات را به مورنو واگذار کرد، قصد دارد با بازکردن درهای بازار اکوادور، میزان اشتغالزایی را افزایش دهد.
نامزد دیگری که شانس پیروزی دارد، آندرس آراز، اقتصاددان ۳۵ ساله است که تمایلات پوپولیستی دارد. مردم اکوادور مشارکت سیاسی بالایی ندارند و نظرسنجیای که اخیرا انجام شده نشان میدهد تقریبا ۶۰ درصد آنها گفتهاند که اگر انتخابات اجباری نباشد، اصلا در آن شرکت نخواهند کرد.
انتخابات سراسری هلند
مردم هلند ۱۷ مارس (۲۷ اسفند ۹۹)، ۱۵۰ نماینده پارلمان دومجلسی این کشور را انتخاب میکنند. حزب «مردم برای آزادی و دمکراسی» به رهبری مارک روته، نخستوزیر این کشور ۱۰ سال است که در قدرت است و انتظار میرود در انتخابات بعدی نیز پیروز شود.
پیشبینیها حاکی است که احزاب متحد این حزب میانهرو در این انتخابات چند کرسی خود را از دست بدهند. ائتلاف احزاب راست میانه که در سال۲۰۱۷ تشکیل شد، در سال۲۰۱۹ اکثریت خود را در هر دو مجلس از دست داد.
این ائتلاف حالا باید با حزب پوپولیست «آزادی» و رهبرش، خیرت ویلدرز که طرفدار خروج هلند از اتحادیه اروپا و تعطیلی مساجد است، مبارزه کند. البته با انحلال حزب راست افراطی دیگر هلند به نام «مجمعی برای دمکراسی» بهنظر میرسد که پوپولیستها شانس بالایی برای پیروزی در انتخابات نداشته باشند. روته برای حفظ سمت نخستوزیری ممکن است به فکر تشکیل یک ائتلاف جدید باشد.
انتخابات سراسری پرو
مردم پرو به امید رسیدن به ثبات سیاسی، ۱۱ آوریل (۲۲ فروردین ۱۴۰۰) قرار است رئیسجمهور، ۱۳۰ عضو کنگره و ۲۵ فرماندار جدید این کشور را انتخاب کنند. کشور پرو سال گذشته بعد از اینکه مارتین ویزکارا بهدلیل فساد برکنار شد، در یک هفته ۳ رئیسجمهور بهخود دید.
جانشین ویزکارا بعد از ۵ روز بهدلیل اعتراضات مردمی استعفا داد و در نهایت کنگره پرو، فرانسیسکو ساگاستی، سیاستمدار میانهرو را بهعنوان رئیسجمهور موقت معرفی کرد. پرو مانند خیلی از کشورهای دیگر با وجود شیوع گسترده کرونا و بحران اقتصادی، روزهای سختی را پشت سر میگذارد.
ساگاستی گفته که همه تمرکز خود را بر برگزاری هر ۳ انتخابات امسال گذاشته است. پرو، سیستم حزبی ضعیفی دارد و خیلی از مردم از هیچکدام از نامزدهای فعلی حمایت نمیکنند.
انتخابات پارلمانی عراق
انتخابات مجلس نمایندگان عراق ۶ ژوئن (۱۶ خرداد ۱۴۰۰) یعنی یک سال زودتر از زمان مقرر برگزار میشود. نمایندگان منتخب، رئیسجمهور و نخستوزیر این کشور را انتخاب میکنند. حدود ۱.۵ سال قبل (اکتبر ۲۰۱۹)، ۶۰۰ نفر در جریان اعتراضات گسترده به فساد سیاسی و ناکامی دولت در تامین منافع ملی، کشته شدند که منجر به استعفای عادل عبدالمهدی، نخستوزیر وقت شد.
۶ماه بعد مصطفی الکاظمی، رئیس سازمان اطلاعات عراق بهعنوان نخستوزیر موقت انتخاب شد و وعده مبارزه با فساد و اصلاح سیستم انتخابات را داد. هرچند اعتراضات با شیوع کرونا متوقف شد، اما الکاظمی پیشنهاد داد که انتخابات سراسری به جای تابستان ۲۰۲۲ تابستان ۲۰۲۱ برگزار شود.
مجلس تاکنون تغییراتی در سیستم انتخاباتی داده است، اما هنوز نتوانسته نظر معترضان را تأمین کند. کاهش قیمت نفت که منبع تامین ۹۰ درصد درآمد دولت عراق است نیز به وضعیت نابسامان این کشور دامن زده است. بهنظر نمیرسد انتخابات امسال بتواند از عمق درگیریهای داخلی عراق بکاهد.
انتخابات سراسری زامبیا
ادگار لونگو، رئیسجمهور زامبیا از حزب «جبهه میهنپرست» قصد دارد برای دوره سوم در پست خود بماند. رقیب اصلی او در انتخابات ۱۲ آگوست (۲۱ مرداد ۱۴۰۰) هاکاینده هیچیلما از حزب «متحد برای توسعه ملی» است که برای ششمین بار در انتخابات ریاستجمهوری این کشور شرکت میکند.
بحران اقتصادی زامبیا که از پیش از همهگیری آغاز شده بود، همچنان ادامه دارد. زامبیا دومین کشور تولیدکننده مس در قاره آفریقاست که در طول ۳ سال گذشته کاهش قیمت قابلتوجهی داشته است.
سؤال اینجاست که آیا نتایج انتخابات امسال هم مانند سال ۲۰۱۶ که در آن لونگو بیش از ۵۰ درصد آرا را به دست آورد و هیچیلما انتخابات را زیر سؤال برد، منجر به اعتراضات مردمی میشود؟ تنشها بین ۲ رقیب سال ۲۰۱۷ وقتی هیچیلما محکوم به خیانت شد و ۴ماه به زندان رفت، شدت گرفت. منتقدان، دستگیری او و جمعی از اعضای حزبش را نشانه حرکت تدریجی حکومت زامبیا به سمت استبداد، ارزیابی میکنند.
انتخابات شورای قانونگذاری هنگکنگ
مقامهای هنگکنگ انتخابات شورای قانونگذاری را که قرار بود سپتامبر ۲۰۲۰ برگزار شود، به ۵ سپتامبر ۲۰۲۱ (۱۴ شهریور) موکول کردند.
این تصمیم بهدلیل شیوع کرونا گرفته شد؛ هرچند این منطقه خودمختار در جمهوری خلق چین، عملکرد بسیار موفقی در کنترل ویروس داشته است.
بسیاری از مردم هنگکنگ، این تصمیم را تلاش دیگری از سوی دولت چین برای سرکوب جنبش دمکراسیخواه این منطقه که در انتخابات سال۲۰۱۹ بُرد قاطعی داشت، میدانند. این سرکوب بهویژه وقتی پاییز امسال، پکن چند نفر از نمایندگان شورای قانونگذاری هنگکنگ را برکنار کرد، شکل علنی بهخود گرفت.
در واکنش به این اقدام، ۱۵ نفر دیگر از نمایندگان نیز استعفا دادند و به این ترتیب شورا، قانونگذاران دمکرات خود را از دست داد و نمایندگان متمایل به پکن این فرصت را پیدا کردند که قوانین مورد نظر حزب کمونیست چین را به تصویب برسانند. بهنظرمیرسد جنبش دمکراسیخواه هنگکنگ سال سخت و پرمخاطرهای را در پیش داشته باشد.
انتخابات فدرال آلمان
۲۶ سپتامبر یعنی اوایل پاییز، مردم آلمان بعد از ۱۶ سال، نخستین مجلس فدرالی را انتخاب میکنند که آنگلا مرکل ریاست آن را برعهده نخواهد داشت.
صدراعظم محبوب آلمان اعلام کرده که دیگر قصد ندارد در انتخابات شرکت کند. آنگرت کرامپ کارنباوئر که بهعنوان جانشین مرکل در حزب «دمکرات مسیحی» انتخاب شده بود، بهدلیل یک رسوایی سیاسی از سمت خود استعفا داد و حالا اعضای حزب حاکم قرار است رهبر جدید را از بین ۳ گزینه فریدریش مرتس نماینده سابق پارلمان آلمان، آرمین لاشت نخستوزیر ایالت نوردراین وستفالن و نوربرت روتگن مسئول کمیته امور خارجه پارلمان، انتخاب کنند. بهدلیل محبوبیت و موفقیت مرکل، حزب دمکرات مسیحی نسبت به دیگر حزب اصلی آلمان یعنی سوسیال دمکرات، شانس بالایی برای پیروزی در انتخابات فدرال آلمان دارد. نامزد حزب سوسیال دمکرات، اولاف شولتس، وزیر دارایی این کشور است. از سوی دیگر، محبوبیت حزب راست افراطی «جایگزین برای آلمان» که ۴ سال پیش افزایش یافته بود، اخیرا رو به کاهش رفته است.
انتخابات سراسری نیکاراگوئه
انتخابات عمومی نیکاراگوئه ۷ نوامبر یعنی ۱۶ آبان برگزار میشود. دانیل اورتگا ۷۵ ساله که از سال ۲۰۰۷ رئیسجمهور این کشور است، قصد دارد برای بار چهارم نامزد انتخابات ریاستجمهوری شود. او ۳ سال پیش دست به سرکوب گسترده مخالفان حکومت زد که خواهان برگزاری انتخابات پیش از موعد بودند.
جبهه «آزادیبخش ملی ساندینیستا» به ریاست اورتگا، کنترل قوای مقننه و قضاییه و بیشتر رسانههای نیکاراگوئه را در دست دارد. نظرسنجیای که تابستان امسال انجام شد نشان داد میزان محبوبیت اورتگا و حزبش به زیر ۲۰ درصد رسیده است. البته این به آن معنی نیست که حزب مخالف طرفداران زیادی دارد؛ ۷۰ درصد از شرکتکنندگان در این نظرسنجی گفتند که طرفدار هیچ حزبی نیستند.
انتخابات پارلمانی اسرائیل
انتخابات پارلمان رژیمصیهونیستی (کنست) قرار است ۲۳ مارس برابر با ۳ فروردین۱۴۰۰ برای چهارمینبار ظرف ۲ سال گذشته برگزار شود. از سال۲۰۱۸ تاکنون هیچیک از ۲ حزب اصلی اسرائیل یعنی حزب راست «لیکود» به رهبری بنیامین نتانیاهو و حزب میانهرو «آبی و سفید» به رهبری بنی گانتس موفق به کسب اکثریت ۱۲۰ کرسی پارلمان و تشکیل دولت نشدهاند.
در آخرین انتخابات پارلمان که اوایل بهار برگزار شد، کرسیهایی که به حزب نتانیاهو رسید، آنقدر نبود که بتواند دولت تشکیل بدهد. او در نهایت به ائتلاف با بنیگانتس، رهبر حزب آبی و سفید و تشکیل دولت مشترک رضایت داد.
اما اتحاد نتانیاهو و گانتس خیلی طول نکشید و حدود ۴۰ روز قبل، پارلمان اسرائیل بهدلیل به توافق نرسیدن احزاب بر سر بودجه این کشور، منحل شد. گانتس با تشکیل دولت ائتلافی خیلی از طرفداران خود را از دست داده و نتانیاهو نیز که بهدلیل عملکرد ناموفقش در کنترل کرونا مورد انتقاد قرار گرفته و دارای پروندههای فساد مالی است، اکنون با رقیب خطرناکی در حزبش به نام گیدون سعار، روبهروست.