این باور در مردم عادی وجود دارد که در فصل پاییز و زمستان، زمین لرزه بیشتری به وقوع میپیوندد؛ اما آیا واقعا این باور، علمی است؟
صبحشد: این باور در مردم عادی وجود دارد که در فصل پاییز و زمستان، زمین لرزه بیشتری به وقوع میپیوندد؛ اما آیا واقعا این باور، علمی است؟
مهدی زارع استاد پژوهشگاه بین المللی زلزله شناسی و عضو وابسته فرهنگستان علوم در گفتگو با «صبحشد» در این خصوص میگوید: «به لحاظ آماری، زلزلههای مهم و بزرگتر از ۵ ریشتر در تغییرات فصلها تغییر معنا داری ندارند. به این معنا که زلزلههای بزرگ مانند بم و شاهرود در زمستان و زلزله مازندان و بویین زهرا در تابستان اتفاق افتاد.»
او البته این نکته را هم اضافه میکند: «اما باید به یخ زدن سنگها در فصل زمستان و ذوب شدن یخها در تابستان توجه داشت، تغییرات دما در فصل سرما با یخ زدگی رابطه مستقیم دارد که باعث ایجاد تغییراتی در سنگها و ایجاد ارتعاشات لرزهای کوچکی میشود.»
این استاد پژوهشگاه بین المللی زلزله شناسی اینگونه توضیحات خود را تکمیل میکند: «دستگاههای لرزه نگاری جدید در دنیا، در فاصله هزار و ۷۰۰ کیلومتری، لرزههای ناشی از یخ زدن و ذوب شدن سنگها و یخچالها را ثبت کنند؛ بنابراین میکرو زمین لرزههایی که بر اثر شکسته شدن سنگها در فصل سرما اتفاق میافتد، ثبت میشوند، بر اساس تحقیقات، عقب نشینی یخچالها و از بین رفتن یخها در شرق امریکا باعث ایجاد زلزلههایی در قرن ۱۹ شده است که بزرگی آن ۷ ریشتر گزارش شده بود.»
عضو وابسته فرهنگستان علوم علاوه بر این میگوید: «با ذوب شدن یخ ها، باری که بر گسلها وجود داشته، برداشته میشود و باعث ایجاد زمین لرزه میشود بنابراین پدیده یخ زدن سنگها یا ذوب شدن آنها به لرزه خیزی مرتبط است.»
او البته در ادامه گفت و گوی خود هشداری را هم اینگونه مطرح میکند: «عقب نشینی یخچالهای البرز از ذوب شدن یخها در توچال و علم کوه در سالهای گذشته و آینده ممکن است باعث ایجاد زلزلههای بزرگی شود. نتایج اولیه این مطالعات نشان میدهد در قلههای دماوند، توچال و علم کوه از بین رفتن یخها باعث کم کردن بار گسلهای منطقه برداشتهاند که میتوانند باعث ایجاد زلزلههای بزرگی ۷ ونیم تا ۸ ریشتر در منطقه البرز انتظار داشت که البته زمانی پیش بینی نمیشود.»
استاد پژوهشگاه بین المللی زلزله شناسی در خاتمه اضافه میکند: «دره چالوس، دره هراز، شمال شرق تهران، شمیرانات و نواحی شرقی دره بلده در مازندران نواحی هستند که شواهد مهمی از رخدادهای بزرگ در اثر ذوب شدنهای یخها را نشان داده اند که از نشانههای این اتفاق میتوان به وقوع زمین لغزشهای بزرگ اشاره کرد.»