در حالی که برخی اظهارنظرها و کارزارهای فضای مجازی به دنبال تغییر قوانین نظام وظیفه هستند اما سخنگوی نیروهای مسلح طرح حذف سربازی اجباری را انتخاباتی می داند.
صبحشد: پس از انتشار گسترده هشتگهای مرتبط با حذف سربازی اجباری در فضای مجازی و طرح مجلس برای اصلاح قانون نظام وظیفه بسیاری از جوانانی که تا چندی دیگر باید دوسالی را از خانواده دورباشند، امیدوار شده اند که به زودی قوانین مربوط به ابرچالش زندگی شان یعنی دوره سربازی تغییر خواهد کرد. حدود یک قرن از قانون سربازی اجباری در ایران میگذرد.
حالا بسیاری از کارشناسان، جوانان و مسئولان تصمیم گیرنده معتقدند که طی این سال ها، قوانین نظام وظیفه در کشور ما فقط در ساختار تغییر کرده، ولی شرایط به همان شکل سابق است. برخی این گونه استدلال میآورند که در دنیا ۲۸ کشور قانون سربازی اجباری دارند و تنها ۱۸ کشور سربازی اجباری بیش از یک سال دارند که ایران نیز در این زمره است. پس ضروری است که قوانین ما هم تغییر کند. برخی دیگر، اما بحثهای حول موضوع تجدیدنظر در مدل خدمت سربازی را یک سری بحثهای عامهپسند در فضای مجازی میدانند و تغییر مدل سربازی را به دلایلی همچون مسائل امنیتی به سالها بعد موکول میکنند. در این مطلب همه اظهاراتی را که موافقان و مخالفان درباره موضوع حذف سربازی گفته اند مرور میکنیم.
نایب رئیس مجلس: ۳ میلیون مشمول غایب نشاندهنده ناکارآمدی سربازی اجباری است
اوایل فروردین ماه بود که امیرحسین قاضی زاده هاشمی، نایب رئیس مجلس در توئیتی نوشت: باید سربازی اجباری جمع شود و نیروهای متخصص نظامی برای حراست از امنیت و اقتدار کشور استخدام شوند؛ وجود ۳ میلیون مشمول غایب نشاندهنده ناکارآمدی مدل فعلی است. در شرایط جنگ اقتصادی باید از توان جوانان برای سازندگی و جهش تولید استفاده کنیم؛ نسل جوان سربازان خط مقدم این جنگ هستند.
جزئیات طرح اصلاح قانون سربازی
در این میان، ابوالفضل ابوترابی، طراح طرح اصلاح قانون سربازی معتقد است که بر اساس نیاز روز جامعه باید به سمت سرباز حرفهای رفت. نماینده مردم نجف آباد ۴ روز پیش در مصاحبهای با اشاره به قدمت ۱۰۴ساله قانون سربازی گفته است: از زمان رضاخان قانون سربازی ۲ساله اجباری برقرار است در حالی که قانون باید بر اساس نیاز روز جامعه تغییر کند و در شرایط فعلی به واقع با سربازی اجباری کارخانه دشمنسازی برای نظام راه انداختهایم. ابوترابی در تشریح طرح مجلس برای تغییر مدل سربازی یکی از موارد این طرح را افزایش مدتزمان سربازی از ۲ سال به ۵ سال برشمرد و توضیح داد: بعد از ۲ سال اجباری، سه سال بعدی اختیاری است و با تشخیص و الزام نیاز فرمانده یگان درباره آن تصمیمگیری میشود؛ یعنی با این طرح به سمت سربازی حرفهای و اختیاری میرویم. او درباره منابع مالی این طرح برای پرداخت حقوق به سربازان جذب شده گفت: یکی از ارکان طرح، این است که سرباز باید همانند نیروهای مسلح حقوق دریافت کند. منابع مالی این طرح هم به این شکل است که گروههایی که سربازی نیامدهاند باید مالیات بر امنیت را بر اساس جدول خدماتی که تنظیم شده، تا ۵۰ سالگی پرداخت کنند.
سردار شکارچی: اظهارنظرها درباره خدمت سربازی، شعاری و انتخاباتی است
اما سخنگوی ارشد نیروهای مسلح با بیان این که هم اکنون ۴۰ درصد کسری سرباز داریم، برخی اظهارنظرها درباره سربازی را غیرکارشناسی خواند و گفت: مطرح کردن این گونه مسائل آن هم نزدیک انتخابات در برابر دوربین شعاری و انتخاباتی است. سرتیپ پاسدار ابوالفضل شکارچی درباره طرح برخی نمایندگان گفت: ما در قانون خدمت وظیفه عمومی واژهای به نام سربازی اجباری نداریم بلکه عنوان خدمت موظفی در قانون آمده است. هم اکنون حدود ۶۰درصد نیاز نیروهای مسلح در حوزه سرباز تأمین شده است و نیروهای مسلح با ۴۰درصد کسری سازمانی در حوزه سرباز مواجه هستند که این میزان کسری، فشار مضاعفی را در ماموریتها به سربازان موجود در نیروهای مسلح وارد میکند. وی یادآور شد: ضمناً تعداد موالید ذکور کشور به دلیل مشکلات فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی و معیشتی رو به کاهش است و در این صورت چنان چه کلیه جوانان عزیز در قالب خدمت مقدس سربازی حضور یابند باز با کمبود سرباز مواجه هستیم.
طرح اصلاح قوانین سربازی هنوز به کمیسیون نیامده و به زودی اتفاق خاصی نمیافتد
برای بررسی این موضوع سراغ ابراهیم عزیزی، نماینده شیراز و عضو کمیسیون امنیت ملی رفتیم. ابراهیم عزیزی درباره میزان پیشرفت و جدی بودن طرح اصلاح قوانین سربازی میگوید: در مجلس طرحهای زیادی میآید. این که طرحی را نمایندگان بیاورند به معنای این نیست که به زودی اتفاق خاصی میافتد. طرح اصلاح قوانین سربازی هم مانند دیگر طرحها با موافقان و مخالفانی روبه رو شده است و طبیعی است که دستگاهها و افراد مرتبط هم در این باره نظر بدهند. خود کمیسیون هم نظرات کارشناسانه برایش ملاک عمل است. ابراهیم عزیزی میگوید: هر طرحی که وارد مجلس میشود در کمیسیون مورد بررسی همه جانبه قرار میگیرد. منتها بررسیها به این شکل است که نظر کارشناسان و افراد بیرون از مجلس مانند مرکز پژوهشها و دستگاههای مربوط هم گرفته میشود. بعد از این که کمیسیون نظرات را پرسید و به یک جمع بندی رسید آن وقت طرح در کمیسیون رای گیری میشود و به صحن علنی میرود. درباره قوانین سربازی هم هنوز خیلی بحث جدی نیست و به کمیسیون امنیت ملی نیامده است. او در پاسخ به این که موافق یا مخالف اصلاح قوانین سربازی است، میگوید: من با هر کار کارشناسی موافقم. وقتی طرحی را از منظر کارشناسی بررسی کنیم و مطمئن باشیم که در مقام عمل این طرح قابلیت اجرا داشته باشد من با آن موافقم. در موضوع اصلاح قوانین سربازی باید کمیته دفاعی مجلس این موضوع را بررسی کند. من در کمیته امنیتی هستم و درباره قوانین سربازی نظر نمیدهم. هرزمانی که جمع بندی کمیته دفاعی به دست مان برسد در این باره نظرات مان را اعلام میکنیم.