با تکمیل و احداث آزادراه مشهد- کربلا- مکه با 38 ساعت رانندگی به مکه می رسید.
صبحشد: حتما موضوع پیشنهاد ساخت جادهای بین المللی از مشهد – کربلا - مکه را که چند روز پیش سایت «عربی پست» منتشر کرده است، شنیده اید. این سایت، خبری به نقل از منابع آگاه در عراق به این مضمون منتشر کرده است که طرح ساخت اتوبان مشهد به مکه با عبور از کربلا از سوی مصطفی کاظمی، نخست وزیر عراق، در مذاکرات اخیر ایران و سعودی در بغداد ارائه شده است و دوطرف از آن استقبال کرده اند. هر چند برخی منابع، اصل پیشنهاد را متعلق به ایران میدانند. شاید بد نباشد بدانید که با اجرای این طرح زائران از نقطه شروع در مشهد بعد از حدود ۲۲ ساعت رانندگی میتوانند زائر کربلا و از آن جا هم با طی ۱۶ ساعت به مکه مکرمه مشرف شوند. در این گزارش سعی کرده ایم جزئیات بیشتری از این طرح را در اختیار شما بگذاریم. طرحی که میتواند تاثیرات اقتصادی، اجتماعی و سیاسی در منطقه داشته باشد.
۳۸ ساعت تا مکه
هم اکنون سالانه هزاران زائر ایرانی برای زیارت عتبات به نجف و کربلا از طریق هوایی و زمینی به عراق سفر میکنند و برعکس از عراق هم بسیاری برای سیاحت و زیارت به قم و مشهد مشرف میشوند و پیش از قطع ارتباط تهران – ریاض هم شمار زیادی از مردم ایران و عربستان برای زیارت از طریق هوایی به کشورهای هم سفر میکردند. اما برخلاف آن چه برخی فکر میکنند از طریق خشکی هم میتوان به مکه سفر کرد. هم اکنون شمار زیادی از حجاج عراقی، اردنی و کشورهای حاشیه خلیج فارس علاوه بر مسیر هوایی از مسیر زمینی هم به مکه میروند. با این حال براساس اطلاعات موجود در گوگل مپ، مسیر مشهد در شمال شرق ایران تا شهر مکه در غرب عربستان سعودی کمی بیش از ۳۳۰۰ کیلومتر است که این یعنی طی این مسیر حدود ۳۸ ساعت زمان میبرد.
جزئیات اَبَر آزادراه مشهد- نجف- مکه
اجرای آزادراه حرم تا حرم در مهرماه سال ۸۹ با هدف اتصال قم به مشهد از مسیر استان سمنان در دستورکار قرار گرفت. بر اساس قرارداد دولت و قرارگاه خاتمالانبیا (ص)، سهم بخش دولتی در این پروژه ۷۰ درصد و سهم بخش خصوصی ۳۰ درصد پیش بینی شده بود. یعنی ۱۱ سال پیش از این که پیشنهاد ایجاد آزادراه مشهد – کربلا – مکه مطرح شود کلنگ آزادراه حرم تا حرم زده شده بود و از سال ۹۸ هم زمزمههای آزادراه مشهد – قم – نجف مطرح شد و در خرداد ۹۹ هم وزیر وقت راه (محمد اسلامی) از رایزنی با طرف عراقی برای احداث ۳۵۴ کیلومتر مسیر آزادراهی از مرز مهران تا نجف خبر داد. با این حال، روز گذشته معاون وزیر راه و شهرسازی در گفت و گویی با فارس درباره پیشنهاد احداث آزادراه مشهد - نجف -مکه از سوی نخست وزیر عراق، با بیان این که آزادراه مشهد- نجف- مکه در ادامه مسیر آزادراههای حرم تا حرم و قم- پل زال است گفته: «ما پیش از این و حدود سه ماه پیش، با وزیر وقت راه و شهرسازی (محمد اسلامی)، جلسهای با معاون نخستوزیر عراق داشتیم و در آن جلسه درباره این پروژه مطالبی مطرح شد.» خیرا... خادمی در ادامه هم توضیح داده است که: «ما در کشور خودمان، طرح آزادراه حرم تا حرم را داریم یعنی از مشهد مقدس تا شهر قم، در ادامه مسیر هم آزادراه قم- پل زال را داریم، در این راستا طی جلساتی که با طرف عراقی داشتیم، مقرر شد این مسیر آزادراهی در ادامه با عبور از مرز ایران و عراق، به نجف اشرف هم متصل شود و حتی در آن جلسه، نقشه پیشنهادی را هم ارائه کردیم.»
کارهای انجام شده درباره اجرایی شدن این طرح
هرچند به گفته معاون وزیر راه این پیشنهاد حدود سه ماه پیش مطرح و با استقبال مواجه شده است، اما بنا بر گفته معاون هماهنگی امور عمرانی استانداری خراسان رضوی این طرح فعلا در حد کلیات است، ولی زمینه پیشرفت این پروژه در خاک ایران وجود دارد. سید کمال الدین میرجعفریان در گفت و گویی با شهرآرا در این خصوص گفته: «اگر بخواهیم به صورت فنی به موضوع توجه کنیم، بخشی از این آزادراه در خاک ایران آماده شده و بخشی در حال ساخت است؛ ما در ایران آزادراه حرم تا حرم را در دست ساخت داریم که قسمت قم تا گرمسار این آزادراه تکمیل شده است و قسمت گرمسار تا سمنان این پروژه نیز احتمالا بیش از ۸۰ درصد پیشرفت فیزیکی دارد.» وی همچنین گفته: «حدود ۳۵ کیلومتر از قسمت سمنان - سبزوار - نیشابور آزادراه حرم تا حرم هم تکمیل شده و برای حدود ۲۰۰ کیلومتر هم برنامه اجرایی تعریف شده و قسمتهایی از آن درحال ساخت است.» میرجعفریان با اشاره به بخش غربی آزادراهی کشور افزود: «در بخش دیگر کار، آزادراه تهران به همدان تکمیل شده است و موضوع ساخت آزادراه همدان به کرمانشاه نیز مصوبه دولت را دارد و آن طور که بنده اطلاع دارم، موضوع ادامه مسیر از کرمانشاه به مرز خسروی یا مهران در استان ایلام هم جزو برنامه بوده است تا از یکی از این مرزها، مسیر به سمت کربلا ادامه یابد.»
نحوه تامین آزادراه مشهد- مکه
پیش از این خیرا... خادمی معاون وزیر راه در شهریور سال گذشته با حضور در بخش خبری ساعت ۲۱ شبکه اول سیما درباره پروژه حرم تا حرم گفته بود که برای تکمیل این پروژه چهار بانک در تامین منابع مالی همکاری کردهاند و ۳۰ درصد هم توسط بخش خصوصی و ۳۰ درصد هم توسط دولت تامین خواهد شد. با این حال او روز گذشته هم به فارس گفته: «بابت تأمین مالی ساخت این آزادراه در قطعه مربوط به کشور خودمان، برخی بانکها اعلام آمادگی کردهاند و از مرز تا نجف اشرف توسط طرف عراقی ساخته خواهد شد و با روش سرمایهگذاری خودشان خواهد بود.» البته در گفت و گوی خبری شهریور سال گذشته، معاون وزیر راه که هنوز در سمت خود باقی است قول داد که این طرح تا مرز عراق با اعتبار ۳ هزار میلیارد تومان تا سال ۱۴۰۴ تکمیل شود.
تاثیر سیاسی، اقتصادی و زیارتی این آزادراه
جدا از مسئله استراتژیک توسعه حمل و نقل مسافر و بار که احداث این آزادراه میتواند به همراه داشته باشد، قطعا همان طور که معاون وزیر راه گفته، ساخت مسیر آزادراهی مشهد- مکه، موجب ارتقای تعاملات سیاسی، اقتصادی، منطقهای، زیارتی و گردشگری غرب آسیا خواهد شد، ضمن آن که دسترسی به حرم امام رضا (ع) همچنین نجف اشرف و کربلا و از سوی دیگر مکه برای زائران راحتتر میشود. در عین حال در کنار تعاملات سیاسی این بزرگراه میتواند موجب کاهش زمان سفر، کاهش آلودگی زیست محیطی، اشتغال مستقیم و غیرمستقیم و کاهش مصرف سوخت شود.