: یائسگی مردانه علائمی تقریبا شبیه یائسگی در زنان ایجاد می‌کند. اصطلاح یائسگی مردانه در واقع مشخصه تغییرات هورمونی مرتبط با سن است که به تدریج در تمام مردان ظاهر می‌شود.
مردم یائسگی را واژه‌ای زنانه و پدیده‌ای فیزیولوژیک می‌دانند که در اثر آن ترشح هورمون‌های زنانه و عادت ماهیانه حول و حوش 50 سالگی قطع می‌شود اما این اتفاق در مردان نیز می‌افتد البته سیر یائسگی مردانه متفاوت‌تر و بسیار آهسته‌تر از یائسگی زنانه است، به طوری که برای مرد محسوس نیست و یائسگی مردانه در تمامی آقایان رخ نمی‌دهد و تحت تاثیر عوامل مختلفی می‌باشد لذا با توجه به اهمیت موضوع آفتاب یزد در اینباره با دکتر فاطمه نعمت اللهی، جراح و متخصص زنان و زایمان و نازایی و دکتر حسین کرمی، متخصص اورولوژی و دکتر رضا ولی پور، متخصص اورولوژی و دکتر افسانه شه بخش، جراح و متخصص زنان و زایمان و نازایی گفتگو کرده است. دکتر نعمت اللهی در این باره می‌گوید: یائسگی مردانه علائمی تقریبا شبیه یائسگی در زنان ایجاد می‌کند. اصطلاح یائسگی مردانه در واقع مشخصه تغییرات هورمونی مرتبط با سن است که به تدریج در تمام مردان ظاهر می‌شود. وی علائم یائسگی مردانه را اینگونه تشریح کرد: کاهش سطح تستوسترون مرتبط با افزایش سن باعث ظهور علائم یائسگی مردانه یا آندروپوز می‌شود. با بالا رفتن سن علاوه بر اینکه میزان تستوسترون خون کاهش می‌یابد، از حساسیت بافت‌ها به تستوسترون نیز کاسته می‌شود. کاهش طولانی مدت میزان تستوسترون خون، دارای اثرات سوء بر روی استخوان، عضله، مغز و چربیهای خون است. این جراح و متخصص زنان و زایمان و نازایی ادامه داد: کاهش میزان تستوسترون خون در مردان از حدود 30 سالگی شروع و پس از آن تقریبا هر سال یک درصد از میزان تستوسترون خون کاسته می‌شود. در 7 درصد مردان 60 الی40 ساله، و 70 درصد مردان 79 الی70 ساله، میزان تستوسترون خون کمتر از حداقل آن در افراد جوان خواهد بود. وی ابراز کرد: برای مردان و بخصوص کسانی که دارای رژیم غذایی فقیر و فعالیت بدنی کم هستند، یائسگی مردانه با کاهش عملکرد جنسی، سطح انرژی، تغییرات خلقی، تحلیل توده عضلانی، کاهش قدرت عضلانی،خستگی، تحریک پذیری و غالبا گرگرفتگی همراه خواهد بود. دکتر نعمت اللهی مطرح کرد:برخلاف زنان، شروع یائسگی در مردان غیر قابل پیش‌بینی و تدریجی است و این سبب می‌شود که در تشخیص و درمان اینگونه مردان تعلل پیش آید. این جراح و متخصص زنان و زایمان و نازایی گفت: بسته به تعدادی از عوامل از جمله رژیم غذایی، سطح فعالیت، ژنتیک تستوسترون و غیره ممکن است علائم یائسگی مردانه حتی قبل از 40 سالگی خود را نشان دهد. وی اذعان کرد: با افزایش سن بدن مردان، سطح تستوسترون به تدریج شروع به کاهش مداوم می‌کند و در اوایل ممکن است هیچ علامت مشخصی نداشته باشد. از 30 سالگی به بعد میزان این هورمون هر سال یک درصد کاهش می‌یابد و در مردان 70 سالگی میزان آن تقریبا 50 درصد کاهش یافته است. >خطر تصلب شرایین در مبتلایان به یائسگی مردانه بیشتر است دکتر نعمت اللهی بیان کرد: خطر تصلب شرایین در مبتلایان به یائسگی مردانه بیشتر است و دلیل این موضوع حائز اهمیت این است که در مردان میانسالی که میزان تستوسترون خون کاهش می‌یابد، خطر تصلب شرائین که پیش درآمد سکته قلبی و مغزی است، بیشتر می‌شود. در حقیقت هورمون مردانه یک عامل حفاظتی در مقابل تصلب شرایین است. این جراح و متخصص زنان و زایمان و نازایی عنوان کرد: برخی عوامل در کاهش میزان تستوسترون خون دخیل هستند که عبارتند از مصرف الکل، چاقی، بیماری قند و مصرف بعضی از داروها. وی تصریح کرد: تشخیص یائسگی در مردان می‌تواند مشکل باشد، چون تمامی علائم به یکباره ظاهر نمی‌شوند و بروز علائم تدریجی و در ضمن شدت علایم متغیر است. دکتر نعمت اللهی مطرح کرد: یکی از نشانههای مشترک یائسگی در مردان، بی‌خوابی، مشکل در به خواب رفتن و به طور کلی اختلال در چرخه خواب و بیداری است. برخی از مردان نیز از سطح کم انرژی و خستگی در طول روز شکایت دارند. این جراح و متخصص زنان و زایمان و نازایی اظهار کرد: یکی از راه‌های تشخیص آندروپوز یا یائسگی در مردان تغییرات احساسی غیر قابل توضیح است. به عنوان مثال کاهش سطح تستوسترون می‌تواند منجر به افسردگی شدید شود و حتی از دست دادن حافظه را نیز به همراه دارد. بسیاری از مردان نیز به عنوان یک بحران در اواسط زندگی، شاهد کاهش اعتماد به نفس در خود هستند. وی می‌گوید که افزایش وزن ناگهانی و یا افزایش چربی بدن از نشانههای دیگر یائسگی در مردان است و آنهم به این دلیل که از دست دادن تستوسترون، منجر به تحلیل توده عضلانی و استخوان‌ها در مردان و زنان می‌شود. دکتر نعمت اللهی متذکر شد: فراموشی می‌تواند به دلایلی از جمله استرس، و مشغله فکری ایجاد شود اما در کنار علائمی مانند خستگی و کاهش میل جنسی نشان‌دهنده ظهور یائسگی در مردان است. این جراح و متخصص زنان و زایمان و نازایی توصیه کرد: برای اینکه یائسگی مردانه خفیف‌تر شود و شدت آن به تاخیر بیفتد، باید شیوه زندگی سالم باشد. استعمال دخانیات، مصرف الکل، نداشتن تحرک، اضافه وزن، مصرف غذاهای ناسالم، بیماریهای روانی و جسمی مانند فشار خون و دیابت، مصرف داروهای اعصاب و روانگردان به تدریج باعث کاهش هورمون مردانه و ایجاد یائسگی زودرس مرد می‌شود. > بهترین درمان یائسگی مردانه، پیشگیری است وی عنوان کرد:بهترین درمان یائسگی مردانه، پیشگیری است و همه مردان باید کیفیت زندگی شان را به خصوص بعد از 40 سالگی افزایش دهند لذا باید ورزش کنند،غذاهای سالم بخورند و بیماریهای زمینه‌ای مانند دیابت و فشار خون شان را کنترل کنند. دکتر نعمت اللهی افزود:در مواقعی هم که اختلالی در مسیر ترشحی تستوسترون وجود دارد، میتوان با جایگزین کردن هورمون‌هایی مشکل بیمار را برطرف کرد اما وقتی برای مردی تشخیص یائسگی داده شد و میزان هورمون تستوسترون پایین بود، بهترین کار این است که درمان آغاز شود. درمان معمولا با تزریق هورمون تستوسترون است البته تستوسترون به صورت ژل یا قرص هم وجود دارد که حتما باید با نظر پزشک مصرف شود. این جراح و متخصص زنان و زایمان و نازایی گفت:راه‌های افزایش سطح تستوسترون خون عبارتند از کاهش وزن، خواب کافی، ورزش روزانه، عدم مصرف سیگار و الکل. مصرف مکمل روی نیز باعث کاهش فعالیت آنزیمی به نام آروماتاز می‌شود که مسئول تبدیل تستوسترون به استروژن است. روی در غذاهایی مانند دانه‌های روغنی، جگر و غذاهای دریایی نیز یافت می‌شود. >یائسگی مردانه با کاهش هورمون تستوسترون ظاهر می‌شود در ادامه نیز دکتر کرمی در اینباره خاطرنشان کرد: آمارهای محققان نشان می‌دهد 20 درصد از مردان بالای 60 سال، 30 درصد از مردان بالای 70 سال و50 درصد مردان بعد از 80 سالگی دچار کاهش سطح هورمون‌های جنسی مردانه یا یائسگی مردانه هستند. وی بیان کرد: یائسگی مردانه با کاهش هورمون تستوسترون که نوعی هورمون آندروژنی است ظاهر می‌شود. این کاهش بعد از سن 40 سالگی برای همه مردان رخ می‌دهد البته ترشح تستوسترون روند نزولی را طی می‌کند ولی قطع نمی‌شود و مردان قدرت باروری را از دست نمی‌دهند. این متخصص اورولوژی ابراز کرد: میزان کاهش آندروژن‌ها در هر مردی سالانه حدود یک درصد است. آمارها نشان می‌دهد 20 درصد از مردان بالای 60سال، 30درصد از مردان بالای 70 سال و50 درصد مردان بعد از 80 سالگی دچار کاهش سطح هورمون‌های جنسی مردانه هستند. وی مطرح کرد: کاهش میل جنسی، کاهش حجم عضلات، کاهش تمرکز، اختلال در خواب، ضعف، بی‌حالی و خستگی زودرس می‌توانند از علائم کاهش هورمون تستوسترون باشند. البته وجود این علائم صرفا به معنای یائسگی مردانه نیست و باید بررسی آزمایشگاهی انجام شود. دکتر کرمی افزود: در آزمایشگاه سطح هورمون تستوسترون خون اندازه‌گیری می‌شود. اگر سطح هورمون کمتر از 200 نانوگرم در 100 سی‌سی خون باشد؛ آندروپوز یا یائسگی مردانه اتفاق افتاده است ولی اگر بین 200 تا 300 نانوگرم در 100 سی سی خون باشد نشان از کاهش هورمون یا شروع یائسگی مردانه دارد. این متخصص اورولوژی تصریح کرد: در مردان یائسه یا در حال یائسگی بیمار از نظر کلسترول و هورمون ال دی ال نیز بررسی می‌شود چون با قطع هورمون مردانه این دو افزایش می‌یابند که عاملی هستند برای تصلب شرائین و احتمال حملات قلبی و مغزی را افزایش می‌دهند بنابراین جلوگیری از یائسگی زودرس و به تاخیر انداختن آن نقش مهمی در سلامت جنسی و جسمی مردان دارد. وی در پاسخ به این پرسش که " آیا کاهش میل جنسی در مردان همیشه به دلیل کاهش هورمون‌های جنسی است "، گفت: کاهش میل جنسی ممکن است ریشه در مسائل روحی روانی مانند افسردگی، اختلالات خلقی یا بیماریهای جسمی مانند دیابت، فشارخون مزمن و… داشته باشد. همچنین مردانی که خواب خوبی ندارند شغل پراسترس دارند و به طور کلی کیفیت زندگی‌شان خوب نیست ممکن است کاهش میل جنسی داشته باشند بدون اینکه سطح هورمون تستسترونش پائین باشد. گاهی علت قطع یا کاهش تستوسترون ازجای دیگری است. دکتر کرمی توضیح داد: ترشح تستوسترون از غده‌ای به نام هیپوتالاموس و با ترشح هورمونی به نام جی ان آر اچ تنظیم می‌شود. این هورمون هیپوفیز را تحریک کرده و هورمون دیگری به نام ال اچ ترشح می‌شود که باعث تحریک بیضه و ترشح تستوسترون می‌شود. اگر به هر دلیل اختلالی در این مسیر وجود داشته باشد ترشح تستوسترون با مشکل مواجه خواهد شد بنابراین وقتی مردی با شکایت کاهش میل جنسی به پزشک مراجعه می‌کند همه جوانب باید در نظر گرفته شود. این متخصص اورولوژی توضیح داد: کاهش تستوسترون خون با افزایش سن اجتناب‌ناپذیر و جزئی از پدیده فیزیولوژیک بدن است. برای اینکه یائسگی مردانه را خفیف‌تر و شدت آن را به تاخیر بیندازیم باید سبک زندگی سالم باشد. استعمال دخانیات، الکل، عدم تحرک، اضافه وزن، مصرف غذاهای ناسالم، وجود بیماریهای روحی روانی، وجود بیماریهای زمینه‌ای مانند فشار خون و دیابت کنترل نشده، مصرف داروهای اعصاب و روانگردان به تدریج باعث کاهش هورمون مردانه و ایجاد آندروپوز زودرس در مرد می‌شود. وی اذعان کرد: بهترین راه درمان یائسگی مردانه پیشگیری است و همه مردان باید کیفیت زندگی‌شان را به خصوص بعد از 40 سالگی بهتر کنند. مثلا ورزش کنند، غذاهای خوب بخورند و بیماریهای زمینه‌ای رامانند دیابت و فشار خون را کنترل کنند. در مواقعی هم که اختلالی در مسیر ترشحی تستوسترون وجود دارد میتوان با جایگزین کردن هورمونها جی ان آر اچ یا ال اچ مشکل بیمار را برطرف کرد. اما وقتی برای مردی تشخیص آندروپوز داده شد و هورمون تستوسترون پائین بود بهترین کار این است که درمان آغاز شود. دکتر کرمی مطرح کرد: درمان یائسگی مردانه معمولا با تزریق هورمون تستوسترون است البته تستوسترون به صورت ژل یا قرص هم وجود دارد که حتما باید با نظر پزشک تجویز شود چون تستوسترون زیاد عوارض خطرناکی برای بیمار دارد مانند اینکه ورزشکاران زیادی از هورمون تستوسترون به عنوان داروئی برای عضله‌سازی استفاده می‌کنند. تزریق این هورمون به داخل عضله و برای حجیم کردن آن دارای عوارضی است و یکی از این عوارض سرطان پروستات زودرس است. این متخصص اورولوژی هشدار داد: متاسفانه ترکیبات هورمونی به راحتی در اختیار مردان قرار می‌گیرد و مردان به هیچ وجه نباید بدون نظر پزشک اقدام به استفاده از این هورمونها کنند. >یائسگی تنها ۲.۱ درصد مردان را تحت تاثیر قرار می‌دهد در ادامه نیز دکتر رضا ولی پور در اینباره اظهار کرد: یائسگی زنان بیانگر پایان یافتن چرخه قاعدگی آنها است. با این حال، مردان همگام با افزایش سن طیفی از علائم و تغییرات را تجربه کرده که برخی افراد آنها را قابل قیاس با علائم یائسگی می‌دانند. در برخی نوشته‌ها با عنوان آندروپوز از این حالت یاد می‌شود. با این حال، این عنوان نامفهوم بوده و تعریف علائم، عوامل و درمان‌های آن مشخص نیست. وی بیان کرد: بر اساس یک مطالعه، از اواخر دهه 30 تا نیمه دهه 50 میلادی بحث‌های زیادی درباره یائسگی مردان انجام شد اما محققان امروزی بیان دارند که آندروپوز بدون داشتن حدود مشخص، یک تشخیص کاربردی نیست. البته، تاثیرات افزایش سن بر مردان از جمله کاهش سطح هورمون تستوسترون همچنان وجود دارند. این متخصص اورولوژی توضیح داد: در حالی که افزایش سن بر سطوح هورمون‌های جنسی مردانه در مردان تاثیر دارد اما نمی‌توان این فرآیند را شبیه به یائسگی زنان دانست. برخی محققان این علائم را به وضعیتی به نام افت آندروژن در مردان میانسال (ADAM) یا هیپو گونادیسم دیر رس نسبت می‌دهند. هیپو گونادیسم هنگامی بروز می‌دهد که اندام‌های تولید سلول‌های جنسی دچار پیری و افت عملکرد می‌شوند. وی ادامه داد: در حالی که این یائسگی تنها 2.1 درصد مردان را تحت تاثیر قرار می‌دهد، یائسگی بخشی طبیعی از تکامل جنسی یک زن به شمار می‌رود. شیوع این وضعیت در مردان همگام با افزایش سن بیشتر شده اما مرحله‌ای از تکامل آنها به شمار نمی‌رود. هنگامی که مردان سه علامت جنسی را به همراه افت سطح آندروژن به زیر 11 نانومول بر لیتر را تجربه می‌کنند، تشخیص هیپو گونادیسم دیررس برای آنها تایید می‌شود. دکتر رضا ولی پور اذعان کرد: یائسگی در زنان سبب افت شدید سطح هورمون‌های استروژن و پروژسترون در زمان نسبتا کوتاهی می‌شود. استروژن و پروژسترون هورمون‌های جنسی زنانه هستند. علائم وضعیتی که مردم آن را با عنوان یائسگی مردان می‌شناسند، آهسته‌تر و با شدت کمتری نسبت به یائسگی زنان بروز می‌دهند. کاهش سطح هورمون مردانه یا تستوسترون نسبت به افت هورمونها در یائسگی زنان با شدت کمتری همراه است. این متخصص اورولوژی عنوان کرد: علائم و نشانههای مختلفی که برخی افراد به یائسگی مردان نسبت می‌دهند شامل گرگرفتگی، تحریک پذیری و افت خلق و خو، کاهش توده عضلانی، تعریق زیاد، تجمع چربی در اطراف شکم و سینه و خشکی و نازکی پوست است. وی اضافه کرد: یک مطالعه دریافت که کاهش میل جنسی رایج‌ترین علائم یائسگی مردان هستند. این مطالعه علائم دیگری را نیز همچون کاهش انرژی، عدم توانایی راه رفتن بیش از 1 کیلومتر و مشکل در انجام فعالیت‌های فیزیکی شدید همچون دویدن یا بلند کردن اجسام سنگین بیان دارد. زانو زدن و خم شدن نیز می‌توانند دشوار‌تر شوند. افسردگی و خستگی می‌توانند از نتایج تغییر در سطح هورمون‌های مردانه باشند. دکتر ولی پور مطرح کرد: مردان پس از رسیدن به سن 30 سالگی، دچار یک درصد افت سطح هورمون تستوسترون به ازاء هر سال می‌شوند. با این وجود، پزشکان باور ندارند که کاهش تستوسترون ناشی از پیری در مرکز علائم یائسگی مردان قرار دارد. در صورتی که این علامت با علائم دیگر ارتباط داشت، تمامی مردان باید آن را تجربه می‌کردند که چنین چیزی مشاهده نمی‌شود. این متخصص اورولوژی ادامه داد: فرآیند یائسگی در مردان پیچیده بوده و می‌تواند علائم متفاوتی را در افراد مختلف ایجاد کند. در حالی که این علائم اغلب در مردان مسن‌تر و مبتلا به افت سطح تستوسترون رخ می‌دهند اما در مردان مسن مبتلا به بیماری قلبی، چاقی، فشار خون بالا و دیابت نوع 2 نیز دیده می‌شود. چنین اطلاعاتی بیانگر آن هستند که سطوح متغیر هورمون‌های مردانه تنها عامل مرتبط با این وضعیت نیستند. وی اذعان کرد: دیگر عوامل خطر یائسگی مردان شامل مشکلات زمینه‌ای همچون عدم تحرک بدنی، مصرف سیگار، مصرف الکل، اضطراب، استرس و کمبود خواب. دکتر ولی پور عنوان کرد: یائسگی در مردان یک بیماری است که در آن بیضه‌ها به مقدار کافی هورمون تولید نمی‌کنند. در مردان جوان‌تر این عارضه می‌تواند به تاخیر در بلوغ منجر شود. در صورتی که این بیماری در سنین بالا‌تر رخ دهد احتمالا با چاقی، دیابت نوع 2 و علائم افت آندروژن در میانسالی همراه است. این متخصص اورولوژی بیان کرد: در یک تحقیق بیان شده که یائسگی مردان در واقع در تحقیقات علمی کشف نشده و بیشتر بر اساس گفته‌های مردم به علم پزشکی وارد شده است. پزشک تشخیصی به نام یائسگی مردانه را برای بیمار تشخیص نمی‌دهد. این عارضه دارای مجموعه‌ای از علائم است که پزشکان توافق اندکی بر آنها دارند. علائم یاد شده می‌توانند در اثر طیفی از عوامل سبک زندگی یا بیماریهای زمینه‌ای به وجود آمده باشند. وی ابراز کرد: از آن جایی که این تشخیص یائسگی مردان حدود مشخصی ندارد، مردانی که این تغییرات فیزیکی را تجربه می‌کنند بر اساس علائم خود درمان می‌شوند. برای مثال، یک فرد مبتلا به چاقی یک برنامه ورزشی، درمان حمایتی جهت مدیریت وزن و یک رژیم غذایی متعادل و حاوی مواد مغذی دریافت می‌کند. افراد مبتلا به دیابت و بیماری قلبی عروقی نیز به مدیریت مناسب مشکل زمینه‌ای خود نیازمند هستند. به نظر می‌رسد که کنترل سطح گلوکز خون می‌تواند علائم این عارضه را کاهش دهد. دکتر ولی پور افزود: پزشکان در رو به رو شدن با علائمی همچون اختلال نعوظ و خستگی، جهت تشخیص هر گونه بیماری یا مشکل قلبی - عروقی یک بررسی کامل و دقیق از فرد انجام می‌دهند. آزمایش‌های تصویر‌برداری و تست‌های خون و تست ادرار از جمله این بررسی‌ها هستند. این متخصص اورولوژی ادامه داد: پزشکان افراد مبتلا به علائم افسردگی یا اضطراب را به روانشناس یا روانپزشکی ارجاع می‌دهند که بتواند درمان‌هایی همچون روان درمانی یا داروهای ضد افسردگی برای او تجویز کند. با این که تاثیر‌گذاری درمان جایگزینی تستوسترون مشخص نیست اما امکان دارد پزشک آن را برای بیمار تجویز کند. وی توضیح داد: درمان جایگزینی تستوسترون می‌تواند خطر انسداد مجاری ادرار و سرطان پروستات را افزایش دهد. همچنین، تشدید بیماری قلبی ایسکمیک، صرع و آپنه خواب نیز از دیگر عارضه‌های چنین درمانی هستند. دکتر ولی پور متذکر شد: سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA) در سال 2015 اعلام کرد که بسیاری از مکمل‌های ویتامینی و تستوسترون که مدعی رفع یائسگی مردانه هستند اغلب دارای عناصر توصیه شده نبوده و می‌توانند خطر ابتلا به سرطان پروستات و مشکلات قلبی عروقی را افزایش دهند. بیماران باید درباره علائم پیری و بیماریهای مرتبط با افزایش سن با پزشک مشورت کنند. این متخصص اورولوژی بیان کرد:تاکنون شواهد علمی کافی جهت اثبات یائسگی مردانه به عنوان یک بیماری قابل تشخیص پزشکی ارائه نشده است. با این حال، افت آندروژن در مردان میانسال یک کمبود تستوسترونی است که می‌تواند اثرات مشابهی با یائسگی مردانه داشته باشد. بیماریهای شامل افت سطح تستوسترون می‌توانند پیچیده بوده و تاثیر متفاوتی بر افراد مختلف داشته باشند. وی گفت: پزشکان تشخیصی به عنوان یائسگی مردانه را به رسمیت نمی‌شناسند. با این حال، داشتن یک سبک زندگی شامل رژیم غذایی متعادل، ورزش منظم و مصرف حداقل تنباکو یا الکل احساس تندرستی را ارتقاء و علائم پیری مردان را کاهش می‌دهد. >در مردان از 35 سالگی به بعد امکان بروزیائسگی است در ادامه نیز دکتر شه بخش در اینباره اظهار داشت: یائسگی مردانه به معنای کاهش تدریجی هورمون جنسی مردانه (تستوسترون) است که از میانسالی شروع می‌شود. به یائسگی مردانه در اصطلاح پزشکی، «هیپوگنادیسم دیررس» می‌گویند. وی توضیح داد: علائم یائسگی مردان عبارتند از اینکه شروع به افزایش وزن می‌کنند، توده عضلانی شان کاهش می‌یابد، احساس افسردگی می‌کنند، دچار مشکل‌های خواب می‌شوند، احساس ضعف می‌کنند، دچار ناتوانی جنسی می‌شوند، کاهش میل جنسی و اختلال در نعوظ دارند. این جراح و متخصص زنان و زایمان و نازایی عنوان کرد: عدم توانایی برای شرکت در فعالیت‌های شدید جسمی مانند دویدن، بلند کردن اشیاء سنگین یا شرکت در ورزش‌های سخت، عدم توانایی در پیاده روی بیش از یک کیلومتر، ناتوانی در خم شدن، زانو زدن یا دولا شدن، کاهش انرژی، احساس غمگینی، خستگی نیز از دیگر علائم یائسگی مردان است. وی توضیح داد: اینکه آیا این تغییرات مستقیما به کاهش میزان هورمون تستوسترون مربوط است یا نه، به طور جدی مورد بحث بوده است. کاهش هورمون تستوسترون باید با درمان جایگزینی با تستوسترون جبران شود. به طور طبیعی، تولید تستوسترون در بدن مردان، با افزایش سن کاهش پیدا می‌کند. دکتر شه بخش افزود: این روزها درمان با تستوسترون به طور فزاینده‌ای پرطرفدار شده اما ممکن است عوارض جانبی وخیمی مانند افزایش خطر سرطان پروستات، حمله قلبی و سکته مغزی، به خصوص در مردان مسن‌تر را داشته باشد. این جراح و متخصص زنان و زایمان و نازایی بیان کرد: بسیاری از مردان میانسال که میزان هورمون تستوسترون در آنها طبیعی است، دچار کاهش میل جنسی، افسردگی یا خستگی می‌شوند که ناشی از تعدادی عوامل مربوط به سبک زندگی یا سلامت (مانند از دست دادن شغل، نارضایتی زناشویی یا چاقی و…) است که این عوامل به طور مستقیم به تستوسترون مربوط نیست. وی با بیان این نکته که " میزان کم تستوسترون در یک فرد سالمند، لزوما به این معنا نیست که دچار یائسگی مردانه شده است "، گفت: از نشانههای کاهش تستوسترون در بدن میتوان به سردرد، کاهش قدرت دید، کوتاهی قد در نتیجه پوکی استخوان و کم خونی اشاره کرد دکتر شه بخش تشریح کرد: علت یائسگی مردان عبارتند از افزایش سن (از 50 سالگی به بعد)، کاهش میزان هورمون تستوسترون، انجام ورزش‌های استقامتی، استرس،افسردگی. این جراح و متخصص زنان و زایمان و نازایی متذکر شد: یائسگی زنان معمولا در سنین 45 تا 65 سالگی رخ می‌دهد ولی در مردان از 35 سالگی به بعد، یائسگی در هر زمانی رخ خواهد داد و در زنان یائسگی تغییرات سریع‌تر و نشانه‌ها آشکارتر و در مردان علایم تدریجی‌تر و ملایم‌تر است. وی در پایان گفت: هنگامی که زنان مرحله یائسگی را طی می‌کنند، توانایی باروری را از دست می‌دهند، در حالی که مردان یائسه، هنوز این توانایی را دارند.
