تغییرات کابینه رئیسی هفته پیش آغاز شد. شاید خیلی از اصولگرایان و حامیان دولت، سال گذشته فکر نمی‌کردند در آستانه یک‌سالگی پیروزی رئیسی باید شاهد تغییر ترکیب کابینه رئیس جمهوری محبوبشان باشند.
تغییرات کابینه رئیسی هفته پیش آغاز شد. شاید خیلی از اصولگرایان و حامیان دولت، سال گذشته فکر نمی‌کردند در آستانه یک‌سالگی پیروزی رئیسی باید شاهد تغییر ترکیب کابینه رئیس جمهوری محبوبشان باشند؛ اما گذشته از این، حالا کم‌کم حامیان رئیس‌جمهور هم حتی وارد کارزار درخواست تغییر کابینه شده‌اند. اصولگرایآن‌هم می‌گویند که کابینه باید تغییر کند. گویا دومین تغییر قرار است در وزارت صمت رخ دهد. سید رضا فاطمی امین وزیر صنعت، معدن و تجارت یکی از وزرایی بود که از زمستان ۱۴۰۰ نامه درخواست استیضاح وی از سوی تعدادی از نمایندگان امضا و به هیات رئیسه مجلس تحویل داده‌شده بود. باید خاطرنشان کرد که فاطمی امین در بین نمایندگان حامیانی هم دارد. به‌هرحال با وجود انتقادات فراوان، لابی حامی‌ها در کنار فشارهای خارج از مجلس مبنی بر اینکه استیضاح زودهنگام وزرا به صلاح نیست به نتیجه رسید و مانع از این شد که در همان سال گذشته فاطمی امین وزارت را رها کند. اما با شروع سال جدید همه‌چیز تغییر کرد. بیشتر نمایندگان منتقد جدی دولت شدند. اعتراضات مختلف اقشار و اصناف مردم باعث شد که فشارها بر دولت بیشتر شود و در نهایت دولت را به سمت پذیرش تغییر کابینه برد. در نهایت رئیسی رضایت داد و عقب‌نشینی کرد و پذیرفت که کابینه توانمندی ندارد. با استعفای حجت‌الله عبدالملکی وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی دولت رسماً وارد دوره تغییر کابینه شد. دوره‌ای که ممکن است به تغییر نیمی از وزرا بینجامد. هرچند که دولت در تلاش است که وزرا از طریق استیضاح تغییر نکند، اما شرایط نشان می‌دهد چنانچه وزیر با استعفا میز وزارت را ترک نکند نمایندگان تا حد قابل‌توجهی برای استیضاح جدی هستند. فعلاً بیشترین تمرکز بهارستانی‌ها بر وزیر صمت است. با توجه به اینکه اولین کارت زرد دولت هم به نام وزیر صمت ثبت‌شده است. پیش‌ازاین مجلس از توضیحات وزیر صمت قانع نشد و نخستین کارت زرد را به دولت سید ابراهیم رئیسی آن‌هم در ۹ماهگی دولت تقدیم کرد تا نشانه‌ای از آغاز برخورد جدی با برخی از وزرا باشد.
در همین راستا لطف‌الله سیاهکلی، نماینده مردم قزوین که درخواست‌کننده استیضاح وزیر صمت در زمستان سال گذشته بود، در گفت‌وگو با ایلنا در این زمینه گفت: «من فکر می‌کنم مجلس به‌اندازه کافی به ایشان فرصت داد و چندین ماه است که از درخواست استیضاح ما می‌گذرد اما مجلس به دلیل اینکه ابتدای کار دولت بود و عرف هم بر این نبود که در زمان کمتر از یک سال استیضاح‌ها اجرا شود این موضوع را متوقف نگه‌داشت اما من فکر می‌کنم که دیگر فرصتی که به ایشان داده شد، تمام‌شده است. در هفته گذشته هم ایشان از مجلس کارت زرد گرفت که نشان داد حتی در یک سؤال هم ایشان نتوانست مجلس را قانع کند، بنابراین فکر می‌کنم در همین هفته جاری استیضاح ایشان اعلام وصول خواهد شد.» نماینده مردم قزوین در مجلس در پاسخ به این سؤال که «با توجه به افزایش تعداد منتقدان دولت در صحن مجلس، به نظر شما نمایندگان حاضر به رأی دادن به استیضاح وزرا خواهند بود یا همچنان مایل هستند به‌منظور پرهیز از مواجهه مجلس با دولت، وزرا اقدام به استعفا کنند یا از سوی رئیس‌جمهور کنار گذاشته شوند؟» ابراز داشت: «فکر می‌کنم که وزرا درهرصورت هم اطلاعاتشان از وضعیت حوزه کاری‌شان، هم اطلاعاتشان از افکار عمومی و نگاه نمایندگان را می‌دانند، بنابراین بهتر است بر آنچه می‌دانند تصمیم بگیرند و با اماواگر کارشان را پیش نبرند. نظر ما هم این است که وزرایی که فکر می‌کنند در مجلس ممکن است به چالش کشیده شوند، برای کمک به دولت کناره‌گیری کنند که دولت بتواند وزرای قوی‌تر را معرفی کند. اکنون یک سال از کار دولت گذشته و لازم است که وزرا با قدرت و قوام بیشتری کار کنند، به نظر من یکی از آن وزارتخانه‌ها وزارت صمت است که باید تعیین تکلیف شود.» این اظهارات نشان می‌دهد که بر اساس توافق اعلام‌نشده بین مجلس و دولت، نمایندگان تلاش می‌کنند وزرا را از مسیر جدید استعفا تغییر دهند. به نظر می‌آید آنان استیضاح را برای راه‌کار نهایی نگه داشته‌اند.
احتمال اعلام وصول استیضاح
در همین حال محمد حسینی، معاون پارلمانی رئیس جمهوری درباره اعلام وصول استیضاح وزیر صمت اظهار کرد: «موضوع استیضاح در کمیسیون مربوطه مطرح شده و اگر اعضای کمیسیون قانع نشوند استیضاح اعلام وصول می‌شود. در حال حاضر هیات رئیسه مجلس موضوع استیضاح وزیر صمت را به کمیسیون صنایع ارجاع داده و امیدواریم اعضای کمیسیون صنایع قانع شوند و موضوع استیضاح پیگیری نشود.» معاون امور مجلس رئیس جمهوری درباره مطالبه نمایندگان مجلس از وزیر صمت گفت: «موضوع مورد پیگیری درباره صنعت خودرو است که آقای فاطمی امین دراین‌باره شب گذشته مفصل توضیح داد و جامع‌تر از آن را در کمسیون ارائه خواهد داد که امیدوارم نمایندگان قانع شوند و استیضاح به صحن نکشد.» وی با بیان اینکه امیدوارم بحث نمایندگان مجلس از وزیر صمت مطالبات غیرمنطقی نباشد، گفت: «همواره روال این بوده که نمایندگان از وزرا سؤال می‌کنند و وزرا هم پاسخگو بوده‌اند.»
انتقاد حزب موتلفه از وزیر صمت
این امیدواری معاون پارلمانی رئیس جمهوری به قانع شدن نمایندگان در حالی است که به نظر می‌رسد عملکرد بعضی از وزرا باعث شده که فشار حامیان دولت نیز بیشتر شود. از جمله حزب موتلفه اسلامی که حالا رسماً از عملکرد ضعیف دولت انتقاد می‌کند. اسدالله بادامچیان از اعضای ارشد حزب موتلفه اسلامی گفته: «در مسئله قیمت‌ها دولت ایشان موفق نبود. متأسفانه به علت آنکه دو وزیر ایشان یکی آقای عبدالملکی که در وزارت کار عملکرد مثبتی نداشت و احساس کرد که نمی‌تواند کار کند و باید فرد دیگری به‌جای او بیاید، استعفا داد و دوم عملکرد منفی آقای فاطمی امین در وزارت صمت است که نتوانست از بالا رفتن قیمت‌ها، تنظیم بازار و گرانی روزافزون و بی‌برنامگی که امروز مردم دچار مشکلات اقتصادی و گرانی هستند جلوگیری کند. هرچه زودتر آقای فاطمی امین استعفا دهند به نفع دنیا و آخرتش خواهد بود. البته از تصمیم استعفای آقای عبدالملکی هم تقدیر می‌کنیم.» با این سخنان به نظر می‌رسد که ادامه کار برای وزیر صمت دشوارتر شود.
بادامچیان در ادامه تصریح کرد: «دولت نتوانست در مسئله مسکن کار مثبتی انجام دهد. علت آن به سه دلیل برمی‌گردد؛ دلیل اول آن است که گرانی‌هایی که در دولت قبل ایجاد شد، به این زودی به قیمت سابق خود برنمی‌گردد. گرانی بی‌جهت مصالح ساختمانی که وزیر در این مسئله ناکاربلدی و کوتاهی کرده است. دلیل دوم، مربوط به حاشیه‌نشینی بی‌خود است که قبلاً این موارد را سامان می‌دادند اما این کار انجام‌نشده است. نکته بعدی مربوط به شبکه سودجوهاست که آن‌ها به دنبال منافع شخصی خود هستند و نمی‌گذارند قیمت‌ها پایین بیاید. به همین دلیل در این موضوع نیازمند یک وزیر مقتدر هستیم تا بتواند با سیاست‌های دقیق این شبکه‌ها را تضعیف کرده و نگذارد قیمت‌ها افزایش یابد.»
تکذیب استعفا
بااین‌حال وزارت صمت فعلاً در مرحله تکذیب استعفا هست. درباره وزارت کار هم همین اتفاق رخ داد. ابتدا موضوع استعفای وزیر کار تکذیب شد و کمی بعد عبدالمالکی متن استعفای رسمی خود را در شبکه‌های اجتماعی منتشر کرد و از دولت رفت. به گزارش ایسنا، سخنگوی وزارت صمت ضمن تکذیب شایعه استعفای وزیر صنعت، معدن و تجارت اعلام کرد که فاطمی امین یکشنبه‌شب، ۲۹خرداد در برنامه «صف اول» شبکه خبر سیما، برنامه‌های این وزارتخانه را تشریح می‌کند. صنعت خودرو، تنظیم بازار، مدیریت هوشمند تأمین و توزیع کالا و توسعه معدنی از جمله مباحث وزیر صنعت، معدن و تجارت در این برنامه بود.
حمایت برخی نمایندگان
به نظر می‌رسد با وجود همه فشارها فاطمی امین همچنان تلاش می‌کند تا کرسی وزارت خود را نگه دارد. حالا لابی‌های او فعال شده‌اند و از او حمایت می‌کنند. محمدحسن آصفری نماینده اراک در گفت‌وگو با ایرنا، در مورد عملکرد وزارت صمت، اظهار کرد: «امروز مقصر اصلی وضعیت بازار آقای فاطمی امین نیست چرا که او یک ویرانه‌ای را در حوزه بازار تحویل گرفته است که سامان بخشیدن به آن نیازمند زمان بیشتری است.»
وی با بیان اینکه فشار ناشی از تحریم‌ها و مشکلات موجود در مسائل اقتصادی سبب ایجاد چنین وضعیتی در بازار شده است، ادامه داد: «در حوزه گرانی کالاهای اساسی در بازار وزیر صمت مقصر اصلی نیست چرا که کالاهای اساسی مردم در اختیار وزارت جهاد کشاورزی است. این‌گونه نیست که صرفاً به دلیل وضعیت خودرو وزیر صمت را مورد استیضاح قرار دهیم.» وی با تأکید بر اینکه به نظر بنده آقای فاطمی امین یکی از وزرای بی حاشیه‌ای بوده که گریبان گیر جریانات حزبی و سیاسی نشده است، تصریح کرد: «مقصر اصلی گرانی کالاهای اساسی در بازار افراد دیگری هستند که باید پاسخگو باشند. بسیاری از نمایندگان مجلس که به دنبال استیضاح وزیر صمت بودند از این کار صرف‌نظر کردند و علاقه‌مند هستند که آقای فاطمی امین برنامه‌های خود را دنبال کند تا انشالله معایب موجود در این حوزه رفع شود.» وی تأکید کرد: «تعداد امضاهای استیضاح وزیر صمت به حدنصاب قانونی برای اعلام وصول در صحن علنی مجلس نرسیده است.»
