گزارش مرکز آمار نشان می دهد در سال 1400 فقط حدود 5 درصد سفرها تفریحی بوده اند؛ یک خانواده 4 نفره برای ارزان‌ترین سفرها چقدر باید هزینه کند؟
برای بسیاری از ما «سفر» تداعی‌کننده خاطرات خوشی است که سال‌ها با ما می ماند، هرچند که در شرایط سخت اقتصادی که برخی خانواده ها حتی توان تامین مایحتاج اولیه زندگی شان را ندارند، سفر رفتن برای بخش بزرگی از جامعه به یک رویا تبدیل شده است. گزارش مرکز آمار از وضعیت سفر و شرایط گردشگری در سال گذشته نکات تلخی دارد. طبق این گزارش که دیروز هم بخش هایی از آن خبرساز شد، تعداد سفرهای داخلی در سال ۱۴۰۰ حدود ۲۴ میلیون و ۶۹۳هزار سفر بوده که ۴۲ درصد از آن، با اقامت شبانه و ۵۸ درصد بدون اقامت شبانه بوده است. این آمار نشان می‌دهد که نه تنها ۴۰ درصدی که هیچ‌گاه به سفر نمی‌‌رفتند در جای خود باقی ماندند، حتی از میزان ۶۰ درصدی که به سفر می‌‌رفتند هم کاسته شده و تنها ۳۰ درصد از جمعیت ایران فرصت سفرهای داخلی را به دست آوردند و 16 درصد از این جمعیت سفر تفریحی رفته اند به عبارتی حدود 5 درصد مردم در سال گذشته سفر تفریحی داشته اند. با این اوصاف به نظر می رسد ایرانی ها ترجیح داده اند در سال 1400 به جای سفر رفتن در حضر (منزل و خانه)بمانند. با خبرساز شدن این گزارش مرکز آمار، از مخارج بالای سفر برای خانواده ها گفتیم، هزینه ارزان ترین تورهای مسافرتی را بررسی کردیم و از میزان زمان مورد نیازی گفتیم که یک کارگر باید برای سفررفتن، حقوق ماهانه اش را پس انداز کند.
عمده سفرها یک روزه شده است!
اعداد و ارقام ارائه شده از سوی مرکز آمار نشان می‌دهد که سفرها عمدتا یک‌روزه و احتمالا برای انجام کارهای اداری، تجاری و درمانی بوده است. نتایج این طرح آماری در سال ١٤٠٠ (در شرایط کرونایی) نشان می‌دهد در سال گذشته، ٣٠ درصد از خانوارهای کشور، یعنی حدود هفت میلیون و ٨٠٠ خانوار حداقل یک سفر داشته و ٢٤ میلیون و ٦٨٧ هزار سفر در این بازه زمانی انجام شده است. تعداد سفرهای داخلی در سال گذشته، ٢٤ میلیون و ٦٣٩ هزار سفر بوده که ٤٢ درصد از آن، با اقامت شبانه و ٥٨درصد بدون اقامت شبانه بوده است. پنج استان خراسان رضوی، مازندران، تهران، فارس و اصفهان مقصد بیشترین سفرهای با اقامت شبانه و پنج استان مازندران، اصفهان، تهران، فارس و گیلان مقصد بیشترین سفرهای بدون اقامت شبانه در سال١٤٠٠ بوده‌اند. بیشتر سفرهای با اقامت شبانه در سال گذشته با هدف دیدار دوستان و بستگان (٦٥ درصد)، گردش و تفریح (١٦ درصد) و درمان (١٠ درصد) و بیشتر سفرهای بدون اقامت شبانه نیز با هدف دیدار دوستان و بستگان (٣١درصد)، درمان (٢٤ درصد) و گردش و تفریح (٢٠ درصد) انجام شده است. اقامتگاه اصلی استفاده شده در سفرهای داخلی با اقامت شبانه خانوارها در سال گذشته، خانه بستگان و آشنایان با ٧٦ درصد، ویلا و آپارتمان شخصی با ١٢ درصد، ویلا و آپارتمان اجاره ای با 6 درصد، اقامتگاه عمومی با 3 درصد، سایر اقامتگاه‌ها 2 درصد و چادر و کمپ شخصی و اقامتگاه سازمانی هر کدام با یک درصد بوده است.
مردم، قید سفررفتن را زده اند؟
گزارش مرکز آمار از شرایط وخیم سفرهای داخلی در حالی است که وزیر گردشگری پیش از شروع به کار، در برنامه خود، افزایش تسهیلات و ایجاد شرایط سفر برای تمامی اقشار جامعه را مطرح کرد و وعده سفرهای ارزان، نقشه راه او اعلام شد تا نه تنها گردشگری داخلی رونق گیرد و توسعه و افزایش یابد بلکه اقشار ضعیف جامعه هم که امکان سفر برایشان فراهم نیست، بتوانند هرازگاهی از شهرشان خارج شوند و از مناظر طبیعی و سبک زندگی خاص هر منطقه از کشورمان دیدن کنند.
اما آمار ارائه شده نشان می‌دهد که به دلیل شرایط اقتصادی دولت سیزدهم حداقل در سال اول که هنوز با عوارض کرونا دست و پنجه نرم می کند در گسترش سفر موفق نبوده است. آن طور که بسیاری از کارشناسان می گویند با افزایش چشمگیر تورم و کاهش بی‌‌سابقه معیشت اقتصادی خانوارها، سفر و تفریح از سبد اقتصادی و هزینه‌‌کرد بسیاری از خانوارها حذف شده و تمرکز صرف بر تهیه ضروریات و ابتدایی‌‌ترین مسائل زندگی همچون خوراک و مسکن است و سفر به امری غیرضروری تبدیل شده است. دلیل دیگری هم البته برای این ماجرا وجود دارد که باید آن را در نبود تعطیلات کافی در طول سال جست‌وجو کرد که سفرها محدود به تعطیلات نوروز شده است. در تعطیلات پراکنده مناسبتی نیز به دلیل هجمه مسافران در روزهای خاصی از سال و نبود خدمات رفاهی کافی و امکانات و زیرساخت‌‌های لازم، امکان سفر برای همه افراد فراهم نیست و باتوجه به یک‌روزه بودن تعطیلی آخر هفته، امکان سفر در بقیه ایام سال به‌‌صورت یکنواخت برای خانوارها وجود ندارد. هرچند که با طرح افزایش یک روز تعطیلی در آخر هفته ها باید منتظر نتیجه مثبت آن در افزایش سفرهای کوتاه آخر هفته در صورت تصویب و اجرای این طرح بود.
ارزان ترین سفرها چند؟
پرطرفدارترین مقصدهای گردشگری داخلی، علاوه بر مشهد مقدس و دو استان شمالی کشور، اصفهان، شیراز و یزد و البته جزایر جنوبی ایران مثل کیش و قشم است. شاید بپرسید ارزان ترین سفرها به شهرهای پرطرفدار چقدر هزینه دارد و یک کارگر برای سفر چهار نفره به همراه اعضای خانواده اش چقدر باید حقوقش را پس انداز کند؟
مشهد به کیش و قشم
تور اقساطی کیش از مشهد از گزینه های محبوب بین مسافران این شهر است که البته بازار داغی را در میان آژانس ها و مراکز خدمات گردشگری شامل می شود. بررسی هزینه تورهای مشهد- کیش نشان می دهد که تورهای هوایی مشهد- کیش برای روزهای آینده با توجه به میزان ماندگاری مسافر، کیفیت هتل و... هزینه متفاوتی دارد که از دو میلیون و 500 هزارتومان به بالا ست. یعنی یک خانواده چهار نفره برای سفر کیش باید حداقل 10 میلیون بپردازد. هرچند که گردش در مکان های دیدنی این جزیره هم هزینه خودش را دارد. یعنی یک کارگر باید حدود دو ماه از حقوقش را به طور کامل پس انداز کند تا بتواند برای 4-5 روز به کیش برود. تورهای مشهد- قشم هم از حدود دو میلیون و 800 هزارتومان شروع می شود و تا حدود 5میلیون تومان برای هر نفر می رسد.
مشهد- رشت
شهرهای شمالی کشورمان در گیلان و مازندران هم به خاطر آب و هوای مناسب همیشه مقصد مسافران است. برای مثال سفر از مشهد به رشت با هواپیما از 680 تا 880 هزارتومان و با قطار برای هر نفر 533 هزارتومان هزینه دارد. اقامت در هتل های رشت هم از شبی 500 هزارتومان به بالا شروع می شود و شما می توانید با کرایه اتاق های شخصی هزینه کمتری بپردازید.
تهران- مشهد
برای سفر از تهران به مشهد انواع گزینه های پیش روی شماست. مثلا می توانید با قطار به مشهد بیایید که هزینه بلیت قطار از 155 تا حدود 500 هزارتومان متغیر است. سفر با اتوبوس هم حداقل 248 هزارتومان خرج دارد و سفر سریع تر با هواپیما هم از حدود 600 هزارتومان تا حدود یک میلیون تومان برایتان خرج دارد. برای اقامت در مشهد هم می توانید یک اتاق کرایه کنید که هزینه ها از شبی 300 هزارتومان به بالاست یا می توانید به سوییت بروید یا در هتل بمانید که برای هتل ها باید هرشب حدود یک میلیون تومان برای هر نفر بپردازید که در سوییت ها این ارقام کمتر می شود.
