روزگاری خیلی دور، خیلی نزدیک، رسانه ملی یار کمکی سینما محسوب می‌شد. صدا و سیما چه پیش از انقلاب و چه در دو دهه ابتدایی پس از انقلاب، اثرگذاری بسیار زیادی بر جامعه داشت.
روزگاری خیلی دور، خیلی نزدیک، رسانه ملی یار کمکی سینما محسوب می‌شد. صدا و سیما چه پیش از انقلاب و چه در دو دهه ابتدایی پس از انقلاب، اثرگذاری بسیار زیادی بر جامعه داشت. رادیو و تلویزیون فراگیرترین و گسترده‌ترین رسانه محسوب می‌شدند و صدا و تصویر آنچه از درون جعبه‌های کوچک و بزرگ به گوش و چشم مردم می‌رسید، در ذهن آنها نقش می‌بست.
روایت‌های بسیار زیادی وجود دارد از روزگاری که قبل از انقلاب، صدای «گلپا» و «ایرج» خیابان‌ها را خلوت می‌کردند یا سریال‌هایی مانند «طلاق» و «خانه به دوش» معروف به «مراد برقی» خانواده‌ها را پای تلویزیون می‌نشاندند. در آن زمان هم سینما، هم تلویزیون و هم رادیو رونق بسیاری داشتند و البته رابطه صمیمانه‌ای میان‌شان برقرار بود. به طور مثال تیزرهای فیلم‌های سینمایی با حضور ستاره‌های زمانه مانند بهروز وثوقی، محمدعلی فردین، ناصر ملک‌مطیعی و رضا بیک ایمانوردی در تلویزیون پخش می‌شد و مردم را ترغیب به حضور در صف‌های طولانی مقابل گیشه برای خرید بلیت و تماشای آثار روی پرده می‌کرد.
همچنین صدای ابوالحسن تهامی‌نژاد روی تبلیغات تلویزیونی فیلم‌های سینمایی بسیار ماندگار شد و بعد از گذشته چندین دهه نیز همچنان خاطره‌انگیز است. این رویه در سال‌های بعد از انقلاب هم ادامه داشت و مردم تیزر آثار کارگردان‌های مشهور را در قاب جعبه جادویی می‌دیدند؛ از فیلم‌های شاخص و برجسته به کارگردانی سینماگران مشهور تا ساخته‌های جوان‌پسند و حتی سوپرمارکتی. همکاری صدا و سیما عملا به اقتصاد سینما کمک می‌کرد و تأثیر غیر قابل انکاری در فروش فیلم‌ها داشت ولی این تعامل در سال‌های اخیر کمرنگ و کمرنگ‌تر شد و در دوران شیوع کرونا به صفر رسید.
ویروس کرونا نه‌تنها به سینمای ایران بلکه به سینمای جهان ضربه مهلکی وارد کرد. البته پلتفرم‌ها به کمک سینما آمدند و با ایجاد بستری به نام اکران آنلاین، سعی کردند چراغ هنر هفتم را روشن نگه دارند. در ایران نیز چنین پلتفرم‌هایی مشغول به فعالیت هستند اما به دلایل مختلفی نتوانسته‌اند اثرگذاری لازم را داشته باشند. از سویی ایران عضو «کنوانسیون برن» برای حمایت از آثار ادبی و هنری نیست و در حقیقت کپی‌رایت محلی از اعراب ندارد، به همین دلیل آثار تولیدی به راحتی در فضای مجازی در دسترس هستند. از سوی دیگر صدا و سیما با تأسیس سازمان خلق‌الساعه‌ای به نام «ساترا» (سازمان تنظیم مقررات رسانه‌های صوت و تصویر فراگیر) نظارت بر پلتفرم‌ها را از دست سازمان سینمایی و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی خارج کرد و تحت اختیار گرفت؛ تصمیمی که سبب نارضایتی پلتفرهام و سرایت محدودیت‌های صدا و سیما به شبکه نمایش خانگی نیز شد.
سینمای رو به افول ایران که به علل گوناگون سیاسی، اجتماعی و اقتصادی، بزرگان خود را از دست رفته می‌بیند، در دوران کرونا تیر خلاص را خورد و حالا به لطف اکران فیلم‌های کمدی و بعضا سخیف نفس می‌کشد. در این میان صدا و سیما نیز ترک عادت کرده و دیگر خبری از تبلیغات پرتکرار فیلم‌های سینمایی در میان پخش مجموعه‌های تلویزیونی و مسابقات فوتبال نیست.
هرچند رئیس سازمان صدا و سیما چندی پیش قول‌های مساعدی داد ولی در عمل اتفاقی رخ نداد. در حاشیه جلسه اخیر شورای عالی سینما، محمد خزاعی رئیس سازمان سینمایی با پیمان جبلی رئیس سازمان صدا و سیما به توافق رسیدند تیزر پنج فیلم به صورت رایگان در شبکه‌های تلویزیون پخش شود. در همین رابطه، قرار شده تیزر فیلم‌های سینمایی «بخارست»، «بام بالا»، «لوپتو»، «بیرو» و «طبقه یک‌ونیم» از شبکه‌های مختلف تلویزیون به روی آنتن بروند اما ابهامات و نبود شفافیت در جزئیات سبب شد خوشحالی اهالی سینما عمر چندانی نداشته باشد. پیش‌تر نیز مدیریت سینمای کشور با ریاست سازمان صداوسیما توافق‌هایی داشت، اما وقتی سینماگران برای پخش تیزرها مراجعه می‌کردند با هزینه‌های نامتعارفی روبرو می‌شدند یا مدیران صدا و سیما تعداد اندکی تیزر برای پخش در نظر می‌گرفتند، به همین دلیل سازندگان فیلم‌های سینمایی قید پخش تیزر را می‌زدند.
مسعود اطیابی که فیلم «بخارست» به کارگردانی او جزو پنج فیلم انتخابی برای پخش تیزر در تلویزیون بوده، معتقد است این کار به سینما کمک می‌کند اما مدیریت کنونی صدا و سیما زیرکی مدیران گذشته را ندارد: «پخش تیزر فیلم‌های سینمایی در تلویزیون، قطعا نشاط و رنگی به خود تلویزیون می‌دهد. زمانی صداوسیما اصرار داشت تیزرهای تلویزیونی فیلم‌های مختلف را پخش کند، چون آهنگ برنامه‌هایش تغییر می‌کرد. این اتفاق به خصوص در دوران آقای ضرغامی بسیار پررنگ بود. دوستان می‌دانستند علاوه بر اینکه پخش تیزر به فیلم‌ها کمک می‌کند، به تلویزیون هم یک رنگ و بوی دیگری می‌دهد. این ماجرا از زیرکی مدیران آن دوره بود».
مجید برزگر تهیه‌کننده فیلم «بیرو» که اثرش شکست سنگینی در گیشه خورده هم از وضعیت ناعادلانه در پخش تیزرهای تلویزیونی گلایه دارد: «ما برای فیلم سینمایی «پرویز» که در هنر و تجربه اکران شد و فیلم سینمایی «پریدن از ارتفاع کم» به صداوسیما درخواست تیزر دادیم اما آنها این امکان را به ما ندادند. می‌دانم بسیاری از فیلم‌های سینمایی این سال‌های سینمای ایران این مشکل را داشته‌اند. آنها فقط اعلام می‌کردند محتوای این فیلم مورد قبول نیست. در این وضعیت به‌خصوص، تماشاگر به سینما نمی‌رود و شاید این اقدام وضعیتی باشد که به دیده شدن فیلم‌ها کمک کند. به طور مثال پخش فوتبال را نگاه کنید که حین دو نیمه، قبل و بعد از بازی تا چه اندازه تبلیغات پخش می‌شود. همین نکته در فروش محصولات تأثیرگذار است. تأکید می‌کنم این تحلیل ها در شرایط عادی جامعه است و حالا موضوع کاملا متفاوت شده است».
اطیاب هم به بی‌عدالتی در این حوزه اشاره کرد و گفت: «بعدها خواستند تلویزیون را بی‌اعتبار کنند و این اتفاق را با عدم رعایت عدالت در پخش تیزر برخی از فیلم‌های سینمایی می‌بینیم. به طور مثال یک‌دفعه از یک فیلم، ۵۰۰ تا ۶۰۰ تیزر پخش می‌شود. مخاطب متوجه این ماجرا می‌شود که هم‌اکنون ۲۰ فیلم روی پرده سینما است ولی چرا فقط فیلم ایکس مورد توجه قرار گرفته، پس به صورت ناخودآگاه متوجه این بی‌عدالتی می‌شود».
باید دید صدا و سیما مانند گذشته به کمک سینما و احیای هنر هفتم در ایران برمی‌خیزد یا همچنان با دست پس می‌زند و با پا پیش می‌کشد؛ همچون روزهایی که تصویر بازیگران کاربلدی مثل پرویز پرستویی و فاطمه معتمدآریا یا جوان‌پسندهایی از جمله محمدرضا گلزار و الناز شاکردوست روی صفحه تلویزیون نقش می‌بست و مردم را وسوسه به حضور در سالن‌های سینما می‌کرد.
