شنبه ۱۰ دی ۱۴۰۱ ساعت ۰۷:۰۶
کد مطلب : ۷۹۰۱
plusresetminus
رسیدن‭ ‬قیمت‭ ‬هردلار‭ ‬به‭ ‬دامنه‭ ‬۴۰۰۰‭ ‬تومان‭ ‬در‭ ‬نیمه‭ ‬دوم‭ ‬سال‭ ‬۹۶‭ ‬باعث‭ ‬شد‭ ‬بانک‭ ‬مرکزی‭ ‬به‭ ‬شدت‭ ‬از‭ ‬طرف‭ ‬همه‭ ‬نهادها‭ ‬و‭ ‬حتی‭ ‬دولت‭ ‬و‭ ‬رئیس‭ ‬جمهور‭ ‬که‭ ‬خودشان‭ ‬مسئول‭ ‬اصلی‭ ‬آن‭ ‬بودند‭ ‬تحت‭ ‬فشار‭ ‬قرار‭ ‬گیرد‭ .
داستان روسای بانک مرکزی
بانک‭ ‬مرکزی‭ ‬ایران‭ ‬به‭ ‬دلیل‭ ‬ساختاری‭ ‬که‭ ‬دارد‭ ‬و‭ ‬مناسباتش‭ ‬با‭ ‬نهاد‭ ‬دولت‭ ‬همواره‭ ‬به‭ ‬دلیل‭ ‬تغییرات‭ ‬نرخ‭ ‬ارز‭ ‬در‭ ‬بازار‭ ‬وبه‭ ‬ویژه‭ ‬افزایش‭ ‬‮ ‬قیمت‭ ‬دلار‭ ‬تحت‭ ‬فشار‭ ‬بوده‭ ‬‮ ‬و‭ ‬است‭. ‬به‭ ‬این‭ ‬معنی‭ ‬که‭ ‬افزایش‭ ‬قیمت‭ ‬ارزهای‭ ‬معتبربه‭ ‬‮ ‬هردلیل‭ ‬که‭ ‬رخ‭ ‬دهد‭ ‬بانک‭ ‬مرکزی‭ ‬‮ ‬مقصر‭ ‬دانسته‭ ‬می‭ ‬شود‭ ‬و‭ ‬دیگر‭ ‬نهادهای‭ ‬اقتصادی‭ ‬و‭ ‬دیگر‭ ‬دستگاه‭ ‬ها‭ ‬در‭ ‬بخش‭ ‬های‭ ‬سیاسی‭ ‬که‭ ‬می‭ ‬توانند‭ ‬عامل‭ ‬اصلی‭ ‬قیمت‭ ‬ارز‭ ‬باشند‭ ‬‮ ‬خود‭ ‬را‭ ‬کنار‭ ‬می‭ ‬کشند‭. ‬‮ ‬

کارشناسان‭ ‬،‭ ‬اقتصاددانان‭ ‬و‭ ‬فعالان‭ ‬سیاسی‭ ‬ونیز‭ ‬مدیران‭ ‬سیاسی‭ ‬خوب‭ ‬می‭ ‬دانند‭ ‬‮ ‬تغییر‭ ‬نرخ‭ ‬تبدیل‭ ‬ارز‭ ‬به‭ ‬ریال‭ ‬ایران‭ ‬تابع‭ ‬عوامل‭ ‬مهم‭ ‬وپرشماردیگری‭ ‬است‭ ‬‮ ‬که‭ ‬بانک‭ ‬مرکزی‭ ‬اختیار‭ ‬و‭ ‬نقش‭ ‬ویژه‭ ‬ای‭ ‬در‭ ‬اثرگذاری‭ ‬وکنترل‭ ‬آنها‭ ‬‮ ‬ندارد‭. ‬مطابق‭ ‬قانون‭ ‬تاسیس‭ ‬بانک‭ ‬مرکزی‭ ‬ونیز‭ ‬منطبق‭ ‬بر‭ ‬وظایف‭ ‬واختیارات‭ ‬قابل‭ ‬اعتنا‭ ‬در‭ ‬جهان‭ ‬اصولا‭ ‬وظیفه‭ ‬اصلی‭ ‬بانک‭ ‬مرکزی‭ ‬حفظ‭ ‬ثبات‭ ‬قیمت‭ ‬ها‭ ‬است‭ ‬که‭ ‬در‭ ‬نرخ‭ ‬تورم‭ ‬نمود‭ ‬پیدا‭ ‬می‭ ‬کند‭.‬‮ ‬

بررسی‭ ‬ها‭ ‬نشان‭ ‬می‭ ‬دهند‭ ‬درجه‭ ‬استقلال‭ ‬نسبی‭ ‬بانک‭ ‬مرکزی‭ ‬‮ ‬ایران‭ ‬پیش‭ ‬از‭ ‬پیروزی‭ ‬انقلاب‭ ‬بیشتر‭ ‬از‭ ‬وضعیت‭ ‬پس‭ ‬از‭ ‬انقلاب‭ ‬بوده‭ ‬است‭. ‬‮ ‬در‭ ‬سالهای‭ ‬بلافاصله‭ ‬پس‭ ‬از‭ ‬پیروزی‭ ‬‮ ‬انقلاب‭ ‬به‭ ‬دلیل‭ ‬اختلاف‭ ‬رئیس‭ ‬جمهوری‭ ‬‮ ‬و‭ ‬نخست‭ ‬وزیر‭ ‬،‭ ‬اختیار‭ ‬عزل‭ ‬و‭ ‬نصب‭ ‬رئیس‭ ‬کل‭ ‬بانک‭ ‬مرکزی‭ ‬با‭ ‬مصوبه‭ ‬مجلس‭ ‬شورای‭ ‬اسلامی‭ ‬از‭ ‬رئیس‭ ‬جمهور‭ ‬سلب‭ ‬و‭ ‬به‭ ‬نخست‭ ‬وزیر‭ ‬تفویض‭ ‬شد‭.‬‮ ‬

این‭ ‬مصوبه‭ ‬قانونی‭ ‬بعدا‮»‬‭ ‬با‭ ‬حذف‭ ‬نخست‭ ‬وزیر‭ ‬وتفویض‭ ‬کلیه‭ ‬اختیارات‭ ‬نخست‭ ‬وزیر‭ ‬به‭ ‬رئیس‭ ‬جمهور‭ ‬در‭ ‬جایگاه‭ ‬جدید،‭ ‬اختیارات‭ ‬مذکور‭ ‬را‭ ‬به‭ ‬طور‭ ‬کامل‭ ‬تحت‭ ‬اختیار‭ ‬دولت‭ ‬قرار‭ ‬داده‭ ‬است‭ ‬‮ ‬‭. ‬به‭ ‬همین‭ ‬دلیل‭ ‬قانونی‭ ‬،‭ ‬رئیس‭ ‬کل‭ ‬بانک‭ ‬مرکزی‭ ‬نیزبه‭ ‬عنوان‭ ‬یکی‭ ‬از‭ ‬اعضای‭ ‬دولت‭ ‬ضمن‭ ‬شرکت‭ ‬در‭ ‬کلیه‭ ‬جلسات،‭ ‬تابع‭ ‬کلیه‭ ‬مصوبات‭ ‬و‭ ‬تصمیات‭ ‬دولت‭ ‬و‭ ‬رئیس‭ ‬جمهور‭ ‬است‭. ‬با‭ ‬این‭ ‬وضعیت‭ ‬بانک‭ ‬مرکزی‭ ‬برای‭ ‬‮ ‬حفظ‭ ‬ثبات‭ ‬قیمت‭ ‬ها‭ ‬و‭ ‬کنترل‭ ‬تورم‭ ‬که‭ ‬مستلزم‭ ‬اتخاذ‭ ‬سیاستهای‭ ‬پولی‭ ‬مناسب‭ ‬است،‭ ‬استقلال‭ ‬لازم‭ ‬را‭ ‬نداشته‭ ‬و‭ ‬همواره‭ ‬باید‭ ‬تابع‭ ‬نظرات‭ ‬و‭ ‬مصوبات‭ ‬دولت‭ ‬و‭ ‬رئیس‭ ‬جمهور‭ ‬باشد‭ ‬ونمی‭ ‬تواند‭ ‬خلاف‭ ‬نظرات‭ ‬و‭ ‬تصمیمات‭ ‬دولت‭ ‬و‭ ‬رئیس‭ ‬جمهور‭ ‬اقدامی‭ ‬انجام‭ ‬دهد‭. ‬پرواضح‭ ‬است‭ ‬محور‭ ‬اصلی‭ ‬مصوبات‭ ‬و‭ ‬دستورات‭ ‬یادشده‭ ‬درهیات‭ ‬دولت،‮ ‬تحمیل‭ ‬کسری‭ ‬بودجه‭ ‬و‭ ‬ناترازی‭ ‬های‭ ‬بودجه‭ ‬ای‭ ‬بر‭ ‬منابع‭ ‬نظام‭ ‬بانکی‭ ‬و‭ ‬پول‭ ‬پرقدرت‭ ‬بانک‭ ‬مرکزی‭ ‬است‭. ‬دولت‭ ‬و‭ ‬مجلس‭ ‬در‭ ‬چهار‭ ‬دهه‭ ‬گذشته‭ ‬همواره‭ ‬ضعف‭ ‬خود‭ ‬در‭ ‬کاهش‭ ‬هزینه‭ ‬های‭ ‬بودجه‭ ‬ای‭ ‬را‭ ‬‮ ‬با‭ ‬‮ ‬افزایش‭ ‬تبصره‭ ‬های‭ ‬تکلیفی‭ ‬برای‭ ‬نظام‭ ‬بانکی‭ ‬و‭ ‬پیش‭ ‬بینی‭ ‬درآمد‭ ‬های‭ ‬کاذب‭ ‬و‭ ‬غیر‭ ‬قابل‭ ‬وصولی‭ ‬که‭ ‬با‭ ‬عدم‭ ‬تحقق،‭ ‬تبدیل‭ ‬به‭ ‬بدهی‭ ‬دولت‭ ‬یا‭ ‬شرکت‭ ‬های‭ ‬دولتی‭ ‬به‭ ‬بانک‭ ‬مرکزی‭ ‬می‭ ‬شود،‭ ‬پوشش‭ ‬داده‭ ‬و‭ ‬دامنه‭ ‬این‭ ‬ناترازی‭ ‬ها‭ ‬روز‭ ‬به‭ ‬روز‭ ‬افزایش‭ ‬یافته‭ ‬است‭. ‬شرایط‭ ‬تاسف‭ ‬بار‭ ‬و‭ ‬ناترازی‭ ‬های‭ ‬جدی‭ ‬در‭ ‬نظام‭ ‬بانکی‭ ‬که‭ ‬متأسفانه‭ ‬با‭ ‬گذشت‭ ‬زمان‭ ‬و‭ ‬بی‭ ‬عملی‭ ‬دولت‭ ‬ها‭ ‬با‭ ‬گذشت‭ ‬زمان‭ ‬بر‭ ‬وخامت‭ ‬آن‭ ‬افزوده‭ ‬می‭ ‬شود‭ ‬و‭ ‬می‭ ‬تواند‭ ‬بحران‭ ‬جدی‭ ‬اقتصادی‭ ‬را‭ ‬رقم‭ ‬بزند،‭ ‬ریشه‭ ‬در‭ ‬بی‭ ‬مبالاتی‭ ‬ها‭ ‬و‭ ‬کسری‭ ‬بودجه‭ ‬های‭ ‬مزمن‭ ‬دولت‭ ‬ها‭ ‬دارد‭. ‬مسلم‭ ‬است‭ ‬که‭ ‬در‭ ‬این‭ ‬اقتصاد‭ ‬آشفته‭ ‬و‭ ‬مملو‭ ‬از‭ ‬ناترازی‭ ‬های‭ ‬گوناگون،‭ ‬بانک‭ ‬مرکزی‭ ‬به‭ ‬دلیل‭ ‬عدم‭ ‬استقلال‭ ‬و‭ ‬بدون‭ ‬اختیارات‭ ‬لازم‭ ‬نمی‭ ‬تواند‭ ‬به‭ ‬تنهایی‭ ‬کاری‭ ‬انجام‭ ‬دهد‭. ‬وقتی‭ ‬بانک‭ ‬مرکزی‭ ‬نتواند‭ ‬به‭ ‬دلیل‭ ‬شرایط‭ ‬فوق‭ ‬تورم‭ ‬را‭ ‬کنترل‭ ‬کند‭ ‬به‭ ‬ناچارنرخ‭ ‬ارز‭ ‬هم‭ ‬تحت‭ ‬تأثیر‭ ‬آن،‭ ‬روند‭ ‬افزایشی‭ ‬داشته‭ ‬و‭ ‬متناسب‭ ‬با‭ ‬نرخ‭ ‬تورم‭ ‬تعدیل‭ ‬می‭ ‬شود‭ ‬و‭ ‬در‭ ‬دامنه‭ ‬های‭ ‬جدیدی‭ ‬قرار‭ ‬می‭ ‬گیرد‭.   ‬‮ ‬‭ ‬‮ ‬

تلاش‭ ‬های‭ ‬جدی

با‭ ‬وجود‭ ‬اینکه‭ ‬روسای‭ ‬بانک‭ ‬مرکزی‭ ‬ناگزیرند‭ ‬تصمیمهای‭ ‬اتخاذ‭ ‬شده‭ ‬از‭ ‬سوی‭ ‬هیئت‭ ‬دولت‭ ‬و‭ ‬ریاست‭ ‬جمهوری‭ ‬را‭ ‬اجرا‭ ‬کنند‭ ‬‮ ‬اما‭ ‬در‭ ‬عمل‭ ‬در‭ ‬دوره‭ ‬های‭ ‬مختلف،‭ ‬با‭ ‬وجود‭ ‬محدودیت‭ ‬ها‭ ‬با‭ ‬انتخاب‭ ‬شیوه‭ ‬ها‭ ‬و‭ ‬روش‭ ‬های‭ ‬مناسبِ‭ ‬مدیریت‭ ‬بازار‭ ‬ارز‭ ‬و‭ ‬کنترل‭ ‬نقدینگی‭ ‬تلاش‭ ‬کرده‭ ‬و‭ ‬نقش‭ ‬جدی‭ ‬در‭ ‬آرامش‭ ‬بخشیدن‭ ‬به‭ ‬بازار‭ ‬ارز‭ ‬داشته‭ ‬اند‭. ‬از‭ ‬آنجا‭ ‬که‭ ‬اقدامات‭ ‬بانک‭ ‬مرکزی‭ ‬برای‭ ‬تحقق‭ ‬هدف‭ ‬مورد‭ ‬نظر‭ ‬از‭ ‬نوع‭ ‬ایجاد‭ ‬ضابطه‭ ‬و‭ ‬انضباط‭ ‬بخشی‭ ‬است،‭ ‬لذا‭ ‬برای‭ ‬اینکه‭ ‬مؤثر‭ ‬واقع‭ ‬شود‭ ‬باید‭ ‬به‭ ‬صورت‭ ‬سخت‭ ‬گیرانه‭ ‬و‭ ‬بدون‭ ‬مماشات‭ ‬به‭ ‬اجرا‭ ‬درآید‭ . ‬تجربه‭ ‬نشان‭ ‬داده‭ ‬است‭ ‬که‭ ‬این‭ ‬وضعیت‭ ‬اغلب‭ ‬‮ ‬منجر‭ ‬به‭ ‬تقابل‭ ‬و‭ ‬جبهه‭ ‬گیری‭ ‬دیگر‭ ‬‮ ‬دستگاه‭ ‬ها‭ ‬و‭ ‬حتی‭ ‬نمایندگان‭ ‬مجلس‭ ‬‮ ‬با‭ ‬بانک‭ ‬مرکزی‭ ‬می‭ ‬شود‭. ‬در‭ ‬چنین‭ ‬شرایط‭ ‬اگر‭ ‬نهادها‭ ‬دولت‭ ‬و‭ ‬سایر‭ ‬نهادها‭ ‬‮ ‬از‭ ‬بانک‭ ‬مرکزی‭ ‬حمایت‭ ‬نکنند‭ ‬نه‭ ‬تنها‭ ‬نتیجه‭ ‬مطلوب‭ ‬و‭ ‬مورد‭ ‬نظر‭ ‬حاصل‭ ‬نمی‭ ‬شود‭ ‬بلکه‭ ‬منجر‭ ‬به‭ ‬پدیدار‭ ‬شدن‭ ‬فضای‭ ‬منفی‭ ‬سنگین،‭ ‬مخالفت‭ ‬ها‭ ‬و‭ ‬دشمنی‭ ‬هایی‭ ‬علیه‭ ‬بانک‭ ‬مرکزی‭ ‬و‭ ‬مدیران‭ ‬آن‭ ‬می‭ ‬شود‭.‬‮ ‬

مقایسه‭ ‬مدیریت‭ ‬ها‮ ‬

بررسی‭ ‬متغییر‭ ‬های‭ ‬اصلی‭ ‬اقتصادی‭ ‬مثل‭ ‬‮ ‬رشد‭ ‬نقدینگی،‭ ‬نرخ‭ ‬تورم‭ ‬و‭ ‬نوسان‭ ‬بازار‭ ‬ارز‭ ‬نشان‭ ‬می‭ ‬دهد‭ ‬در‭ ‬دوره‭ ‬های‭ ‬گوناگونِ‭ ‬‮ ‬فعالیت‭ ‬‮ ‬روسا‭ ‬ومدیران‭ ‬‮ ‬بانک‭ ‬‮ ‬مرکزی‭ ‬،‭ ‬کار‭ ‬آمد‭ ‬ترین‭ ‬‮ ‬شاخص‭ ‬ها‭ ‬در‭ ‬دوره‭ ‬فعالیت‭ ‬مدیریت‭ ‬دکتر‭ ‬ولی‭ ‬الله‭ ‬سیف‭ ‬بوده‭ ‬است‭. ‬دردوره‭ ‬فعالیت‭ ‬وی‭ ‬‮ ‬که‭ ‬بانک‭ ‬مرکزی‭ ‬با‭ ‬‮ ‬تمرکز‭ ‬بر‭ ‬کنترل‭ ‬نقدینگی‭ ‬از‭ ‬طریق‭ ‬ایجاد‭ ‬انضباط‭ ‬در‭ ‬بازار‭ ‬پول‭ ‬،‭ ‬ساماندهی‭ ‬مؤسسات‭ ‬غیر‭ ‬مجاز،‭ ‬منضبط‭ ‬کردن‭ ‬بانک‭ ‬های‭ ‬خصوصی‭ ‬و‭ ‬شفاف‭ ‬سازی‭ ‬صورت‭ ‬های‭ ‬مالی‭ ‬بانکها‭ ‬توانست‭ ‬نه‭ ‬تنها‭ ‬مانع‭ ‬روند‭ ‬افزایشی‭ ‬تورم‭ ‬شود‭ ‬بلکه‭ ‬موفق‭ ‬شد‭ ‬با‭ ‬روند‭ ‬کاهشی‭ ‬نرخ‭ ‬تورم‭ ‬در‭ ‬سال‭ ‬های‭ ‬۱۳۹۵‭ ‬و‭ ‬۱۳۹۶‭ ‬آن‭ ‬را‭ ‬به‭ ‬پائین‭ ‬تر‭ ‬از‭ ‬۱۰‭ ‬درصد‭ ‬برساند‭.‬‮ ‬

گذری‭ ‬اجمالی‭ ‬به‭ ‬شاخص‭ ‬های‭ ‬عملکردی‭ ‬بانک‭ ‬مرکزی‭ ‬در‭ ‬دوره‭ ‬۱۳۹۲‭ ‬تا‭ ‬۱۳۹۶‭ ‬نشان‭ ‬می‭ ‬دهد‭ ‬در‭ ‬مقایسه‭ ‬با‭ ‬سایر‭ ‬دوره‭ ‬های‭ ‬مدیریتی‭ ‬بعد‭ ‬از‭ ‬پیروزی‭ ‬انقلاب‭ ‬اسلامی‭ ‬بهترین‭ ‬دستاورد‭ ‬ها‭ ‬مربوط‭ ‬به‭ ‬این‭ ‬دوره‭ ‬بوده‭ ‬است‭. ‬نرخ‭ ‬رشد‭ ‬نقدینگی‭ ‬که‭ ‬در‭ ‬سال‭ ‬۱۳۹۲،‭ ‬۳۸‭/‬۸‭ ‬درصد‭ ‬بود‭ ‬با‭ ‬وجود‭ ‬ساماندهی‭ ‬و‭ ‬تحت‭ ‬پوشش‭ ‬قرار‭ ‬گرفتن‭ ‬مؤسسات‭ ‬غیر‭ ‬مجاز‭ ‬و‭ ‬فشار‭ ‬های‭ ‬دولت‭ ‬برای‭ ‬تأمین‭ ‬کسر‭ ‬بودجه‭ ‬های‭ ‬سنواتی‭ ‬در‭ ‬حد‭ ‬۲۳‭ ‬درصد‭ ‬‮ ‬کنترل‭ ‬شد‭. ‬در‭ ‬این‭ ‬دوره‭ ‬نرخ‭ ‬تورم‭ ‬از‭ ‬۳۴‭/‬۷‭ ‬درصد‭ ‬در‭ ‬سال‭ ‬۱۳۹۲‭ ‬با‭ ‬روند‭ ‬نزولی‭ ‬در‭ ‬دو‭ ‬سال‭ ‬متوالی‭ ‬۱۳۹۵‭ ‬و‭ ‬۱۳۹۶‭ ‬تک‭ ‬رقمی‭ ‬شده‭ ‬و‭ ‬در‭ ‬دامنه‭ ‬۹درصد‭ ‬قرار‭ ‬گرفت‭. ‬تحقق‭ ‬چنین‭ ‬دستاوردی‭ ‬یعنی‭ ‬در‭ ‬دو‭ ‬سال‭ ‬پی‭ ‬در‭ ‬پی‭ ‬تورم‭ ‬زیر‭ ‬۱۰درصد‭ ‬در‭ ‬ایران‭ ‬ودر‭ ‬این‭ ‬دهه‭ ‬ها‭ ‬‮ ‬سابقه‭ ‬نداشته‭ ‬است‭.‬

بازار‭ ‬ارز‭ ‬در‭ ‬دوره‭ ‬یاد‭ ‬شده‭ ‬با‭ ‬توجه‭ ‬به‭ ‬ثبات‭ ‬نسبی‭ ‬و‭ ‬آرامشی‭ ‬که‭ ‬در‭ ‬اقتصاد‭ ‬ایجاد‭ ‬شده‭ ‬بود‭ ‬در‭ ‬حین‭ ‬مذاکراتِ‭ ‬برجامی‭ ‬با‭ ‬وجود‭ ‬شوک‭ ‬ها‭ ‬و‭ ‬نوسان‭ ‬‮ ‬سیاسیِ‭ ‬بین‭ ‬المللی‭ ‬با‭ ‬نوسان‭ ‬چندانی‭ ‬روبرو‭ ‬نشده‭ ‬و‭ ‬با‭ ‬آرامش‭ ‬نسبی‭ ‬مدیریت‭ ‬شد‭.‬‮ ‬

قیمت‭ ‬هر‭ ‬دلار‭ ‬دلار‭ ‬از‭ ‬۳۱۰۰‭ ‬تومان‭ ‬در‭ ‬مردادماه‭ ‬۱۳۹۲‭ ‬به‭ ‬حداکثر‭ ‬۴۸۰۰‭ ‬تومان‭ ‬در‭ ‬پایان‭ ‬اسفند‭ ‬ماه‭ ‬۱۳۹۶‭ ‬رسید‭. ‬البته‭ ‬در‭ ‬آن‭ ‬زمان‭ ‬اعتقاد‭ ‬رئیس‭ ‬کل‭ ‬بانک‭ ‬مرکزی‭ ‬این‭ ‬بود‭ ‬که‭ ‬با‭ ‬توجه‭ ‬به‭ ‬تورم‭ ‬های‭ ‬انباشته‭ ‬نرخ‭ ‬۶۰۰۰‭ ‬تومان‭ ‬نرخ‭ ‬واقعی‭ ‬است‭ ‬و‭ ‬نباید‭ ‬از‭ ‬افزایش‭ ‬نرخ‭ ‬در‭ ‬بازار‭ ‬نگران‭ ‬بود‭. ‬با‭ ‬این‭ ‬وجود‭ ‬با‭ ‬توجه‭ ‬با‭ ‬نظرات‭ ‬رئیس‭ ‬جمهور،‭ ‬دولت‭ ‬و‭ ‬حتی‭ ‬مجلس،‭ ‬ناگزیر‭ ‬بود‭ ‬حسب‭ ‬نظر‭ ‬جمعی‭ ‬اقدام‭ ‬کند‭. ‬در‭ ‬همان‭ ‬زمان‭ ‬هم‭ ‬بود‭ ‬که‭ ‬به‭ ‬دلیل‭ ‬مخالفت‭ ‬با‭ ‬مصوبه‭ ‬دلار‭ ‬۴۲۰۰‭ ‬تومان‭ ‬که‭ ‬پیش‭ ‬بینی‭ ‬می‭ ‬کرد‭ ‬شرایط‭ ‬را‭ ‬پیچیده‭ ‬تر‭ ‬می‭ ‬کند،‭ ‬استعفا‭ ‬داد‭ ‬و‭ ‬بعد‭ ‬از‭ ‬چند‭ ‬ماه‭ ‬مورد‭ ‬موافقت‭ ‬قرار‭ ‬گرفت‭. ‬‮ ‬‭ ‬‮  ‬

یورش‭ ‬به‭ ‬بانک‭ ‬مرکزی‮ ‬

رسیدن‭ ‬قیمت‭ ‬هردلار‭ ‬به‭ ‬دامنه‭ ‬۴۰۰۰‭ ‬تومان‭ ‬در‭ ‬نیمه‭ ‬دوم‭ ‬سال‭ ‬۹۶‭ ‬باعث‭ ‬شد‭ ‬بانک‭ ‬مرکزی‭ ‬به‭ ‬شدت‭ ‬از‭ ‬طرف‭ ‬همه‭ ‬نهادها‭ ‬و‭ ‬حتی‭ ‬دولت‭ ‬و‭ ‬رئیس‭ ‬جمهور‭ ‬که‭ ‬خودشان‭ ‬مسئول‭ ‬اصلی‭ ‬آن‭ ‬بودند‭ ‬تحت‭ ‬فشار‭ ‬قرار‭ ‬گیرد‭ . ‬منتقدان‭ ‬و‭ ‬حتی‭ ‬اعضای‭ ‬دولت‭ ‬می‭ ‬گفتند‭ ‬‮ ‬چرا‭ ‬قیمت‭ ‬دلار‭ ‬افزایش‭ ‬پیدا‭ ‬کرده‭ ‬و‭ ‬بانک‭ ‬مرکزی‭ ‬نمی‭ ‬تواند‭ ‬جلوی‭ ‬افزایش‭ ‬آن را‭ ‬بگیرد‭. ‬مدیریت‭ ‬وقت‭ ‬بانک‭ ‬مرکزی‭ ‬با‭ ‬وجود‭ ‬دیدگاه‭ ‬های‭ ‬کارشناسی‭ ‬مبتنی‭ ‬بر‭ ‬پرهیز‭ ‬از‭ ‬سرکوب‭ ‬نرخ‭ ‬ارز،‭ ‬همه‭ ‬بدخلقی‭ ‬ها‭ ‬را‭ ‬به‭ ‬جان‭ ‬خرید‭ ‬و‭ ‬با‭ ‬استفاده‭ ‬از‭ ‬روش‭ ‬های‭ ‬نوین‭ ‬مداخله‭ ‬و‭ ‬مدیریت‭ ‬بازار‭ ‬توانست‭ ‬مانع‭ ‬بی‭ ‬نظمی‭ ‬و‭ ‬نوسان‭ ‬شدید‭ ‬در‭ ‬بازار‭ ‬ارز‭ ‬شود‭. ‬می‭ ‬دانیم‭ ‬بانک‭ ‬مرکزی‭ ‬نرخ‭ ‬ارز‭ ‬را‭ ‬تعیین‭ ‬نمی‭ ‬کند‭ ‬بلکه‭ ‬این‭ ‬رشد‭ ‬نقدینگی‭ ‬و‭ ‬به‭ ‬تبع‭ ‬آن‭ ‬تورم‭ ‬است‭ ‬که‭ ‬تغییرات‭ ‬نرخ‭ ‬ارز‭ ‬را‭ ‬جهت‭ ‬می‭ ‬دهد‭. ‬وقتی‭ ‬ساختار‭ ‬بودجه‭ ‬از‭ ‬تعادل‭ ‬لازم‭ ‬برخوردار‭ ‬نباشد‭ ‬و‭ ‬کسری‭ ‬بودجه‭ ‬به‭ ‬طرق‭ ‬مختلف‭ ‬به‭ ‬نظام‭ ‬بانکی‭ ‬و‭ ‬بانک‭ ‬مرکزی‭ ‬تحمیل‭ ‬شود‭ ‬بالاخره‭ ‬منجر‭ ‬به‭ ‬این‭ ‬نابسامانی‭ ‬ها‭ ‬خواهد‭ ‬شد‭. ‬در‭ ‬نهایت‭ ‬دستگیری‭ ‬عامل‭ ‬بانک‭ ‬مرکزی‭ ‬در‭ ‬بهمن‭ ‬ماه‭ ‬۱۳۹۶‭ ‬سال‭ ‬و‭ ‬مصوبه‭ ‬دلار‭ ‬۴۲۰۰‭ ‬تومان‭ ‬در‭ ‬فروردین‭ ‬ماه‭ ‬۱۳۹۷‭ ‬ابتکار‭ ‬عمل‭ ‬بانک‭ ‬مرکزی‭ ‬در‭ ‬مدیریت‭ ‬بازار‭ ‬ارز‭ ‬را‭ ‬سلب‭ ‬و‭ ‬منجر‭ ‬به‭ ‬استعفای‭ ‬رئیس‭ ‬کل‭ ‬بانک‭ ‬مرکزی‭ ‬شد‭. ‬البته‭ ‬بعدا‭  ‬مشخص‭ ‬شد‭ ‬که‭ ‬نظر‭ ‬بانک‭ ‬مرکزی‭ ‬در‭ ‬مورد‭ ‬مصوبه‭ ‬دلار‭ ‬۴۲۰۰‭ ‬تومان‭ ‬درست‭ ‬بوده‭ ‬و‭ ‬شاهد‭ ‬بوده‭ ‬ایم‭ ‬که‭ ‬با‭ ‬ورود‭ ‬مدیران‭ ‬جدید‭ ‬بانک‭ ‬مرکزی‭ ‬هم‭ ‬دیگرآرامش‭ ‬به‭ ‬بازار‭ ‬ارز‭ ‬برنگشت‭ ‬و‭ ‬این‭ ‬روزها‭ ‬شاهد‭ ‬بیش‭ ‬از‭ ‬۸‭ ‬برابر‭ ‬شدن‭ ‬قیمت‭ ‬دلار‭ ‬هستیم‭.  ‬‮  ‬

داستان‭ ‬امروز

با‭ ‬مرور‭ ‬تجربه‭ ‬اخیر‭ ‬شاهد‭ ‬هستیم‭ ‬در‭ ‬شرایط‭ ‬حاضر‭ ‬اقتصاد‭ ‬کشور‭ ‬به‭ ‬دلیل‭ ‬عدم‭ ‬توجه‭ ‬به‭ ‬دانش‭ ‬بشری،‭ ‬تجربیات‭ ‬انباشته‭ ‬چهار‭ ‬دهه‭ ‬گذشته‭ ‬و‭ ‬توصیه‭ ‬ها‭ ‬و‭ ‬راهکارهای‭ ‬پیشنهادی‭ ‬دستگاه‭ ‬های‭ ‬تخصصیِ‭ ‬مسئول،‭ ‬متأسفانه‭ ‬با‭ ‬شدیدترین‭ ‬شوک‭ ‬دهه‭ ‬های‭ ‬اخیر‭ ‬در‭ ‬بازار‭ ‬ارز‭ ‬مواجه‭ ‬شده‭ ‬است‭. ‬مهمتر‭ ‬از‭ ‬آن‭ ‬هم،‭ ‬این‭ ‬است‭ ‬که‭ ‬هیچگونه‭ ‬برنامه،‭ ‬پیش‭ ‬بینی‭ ‬و‭ ‬افق‭ ‬مشخصی‭ ‬را‭ ‬برای‭ ‬آن‭ ‬متصور‭ ‬نیستیم‭. ‬در‭ ‬چنین‭ ‬شرایطی‭ ‬حرکت‭ ‬اقتصاد‭ ‬متوقف‭ ‬و‭ ‬فعالین‭ ‬اقتصادی‭ ‬منتظر‭ ‬مانده‭ ‬اند‭ ‬تا‭ ‬برای‭ ‬تصمیم‭ ‬گیری‭ ‬و‭ ‬حرکت،‭ ‬چشم‭ ‬انداز‭ ‬مناسبی‭ ‬پیدا‭ ‬کنند‭.‬‮ ‬

شرایط‭ ‬ایجاب‭ ‬می‭ ‬کند‭ ‬دولت‭ ‬اولویت‭ ‬اصلی‭ ‬فعالیت‭ ‬هایش‭ ‬را‭ ‬بر‭ ‬اصلاحات‭ ‬اقتصادی‭ ‬قرار‭ ‬داده‭ ‬و‭ ‬با‭ ‬پرهیز‭ ‬از‭ ‬شعار‭ ‬زدگی‭ ‬و‭ ‬اقدامات‭ ‬بی‭ ‬نتیجه‭ ‬و‭ ‬یا‭ ‬شتابزده،‭ ‬از‭ ‬اساتید‭ ‬و‭ ‬کارشناسان‭ ‬با‭ ‬تجربه‭ ‬و‭ ‬دلسوز،‭ ‬بدون‭ ‬توجه‭ ‬به‭ ‬وابستگی‭ ‬های‭ ‬گروهی‭ ‬‮ ‬دعوت‭ ‬نماید‭ ‬تا‭ ‬ظرف‭ ‬زمانی‭ ‬مشخصی‭ ‬با‭ ‬همفکری،‭ ‬برنامه‭ ‬دقیقی‭ ‬را‭ ‬برای‭ ‬برون‭ ‬رفت‭ ‬از‭ ‬شرایط‭ ‬نامناسب‭ ‬فعلی‭ ‬به‭ ‬صورت‭ ‬واقع‭ ‬بینانه‭ ‬تدوین‭ ‬و‭ ‬ارائه‭ ‬کنند‭ ‬و‭ ‬بدون‭ ‬اعمال‭ ‬تغییرات‭ ‬سلیقه‭ ‬ای‭ ‬و‭ ‬غیر‭ ‬تخصصی‭ ‬با‭ ‬تصویب‭ ‬در‭ ‬مراجع‭ ‬قانونی‭ ‬به‭ ‬مرحله‭ ‬اجرا‭ ‬درآورد‭. ‬در‭ ‬شرایط‭ ‬فعلی‭ ‬باید‭ ‬از‭ ‬اقداماتی‭ ‬که‭ ‬منابع‭ ‬و‭ ‬فرصت‭ ‬موجود‭ ‬را‭ ‬از‭ ‬بین‭ ‬برده‭ ‬و‭ ‬نتیجه‭ ‬ای‭ ‬زودگذر‭ ‬و‭ ‬موقت‭ ‬دارد‭ ‬به‭ ‬شدت‭ ‬پرهیز‭ ‬نمود‭. ‬تجربیات‭ ‬گذشته‭ ‬را‭ ‬به‭ ‬دقت‭ ‬مرور‭ ‬کنیم‭. ‬در‭ ‬گذشته‭ ‬به‭ ‬دفعات‭ ‬با‭ ‬اصرار‭ ‬دولت‭ ‬و‭ ‬تحمیل‭ ‬به‭ ‬بانک‭ ‬مرکزی‭ ‬خواسته‭ ‬شد‭ ‬‮ ‬از‭ ‬طریق‭ ‬فروش‭ ‬و‭ ‬پیش‭ ‬فروش‭ ‬سکه‭ ‬نرخ‭ ‬ارز‭ ‬کنترل‭ ‬شود‭ ‬و‭ ‬دیدیم‭ ‬که‭ ‬نتیجه‭ ‬ندارد‭ ‬باز‭ ‬هم‭ ‬تکرار‭ ‬می‭ ‬شود‭. ‬اینگونه‭ ‬اقدامات‭ ‬هدر‭ ‬دادن‭ ‬فرصت‭ ‬ها‭ ‬و‭ ‬منابع‭ ‬کشور‭ ‬است‭ ‬که‭ ‬باید‭ ‬از‭ ‬آن‭ ‬اجتناب‭ ‬شود‭.‬‮ ‬

علاوه‭ ‬بر‭ ‬این‭ ‬باید‭ ‬نشان‭ ‬دهیم‭ ‬از‭ ‬مسئولین‭ ‬و‭ ‬مدیران‭ ‬سالم‭ ‬و‭ ‬با‭ ‬احساس‭ ‬مسئولیت‭ ‬که‭ ‬عملکرد‭ ‬موفقی‭ ‬هم‭ ‬داشته‭ ‬اند‭ ‬به‭ ‬موقع‭ ‬حمایت‭ ‬شده‭ ‬و‭ ‬اجازه‭ ‬داده‭ ‬نشود‭ ‬با‭ ‬آبرو‭ ‬و‭ ‬حیثیت‭ ‬آن‭ ‬ها‭ ‬بازی‭ ‬شود‭. ‬متأسفانه‭ ‬بعد‭ ‬از‭ ‬آن‭ ‬همه‭ ‬تلاش‭ ‬و‭ ‬احساس‭ ‬مسئولیت‭ ‬و‭ ‬شاخص‭ ‬های‭ ‬عملکردی‭ ‬مثبت،‭ ‬با‭ ‬رفتاری‭ ‬که‭ ‬با‭ ‬سیف‭ ‬و‭ ‬همکارانش‭ ‬شد‭ ‬و‭ ‬به‭ ‬جای‭ ‬قدردانی،‭ ‬شرایط‭ ‬ناگوار‭ ‬و‭ ‬ناراحت‭ ‬کننده‭ ‬ای‭ ‬را‭ ‬برای‭ ‬او‭ ‬و‭ ‬همکارانش‭ ‬به‭ ‬وجود‭ ‬آوردند،‭  ‬دیگر‭ ‬مدیران‭ ‬با‭ ‬تجربه آن‭ ‬احساس‭ ‬مسئولیت‭ ‬و‭ ‬خطرپذیری‭ ‬را‭ ‬نخواهند‭ ‬داشت‭ ‬و‭ ‬مسئولیت‭ ‬تصمیمات‭ ‬مهم‭ ‬را‭ ‬بردوش‭ ‬نمی‭ ‬گیرند‭ ‬‮ ‬و‭ ‬مدیران‭ ‬منصوب‭ ‬‮ ‬مطیع‭ ‬دستورات‭ ‬مافوق‭ ‬می‭ ‬شوند‭. ‬‮ ‬مشکل‭ ‬اقتصاد‭ ‬و‭ ‬سیاستهای‭ ‬ارزی‭ ‬به‭ ‬این‭ ‬ترتیب‭ ‬حل‭ ‬نمی‭ ‬شود‭ ‬و‭ ‬باید‭ ‬در‭ ‬انتصاب‭ ‬افراد‭ ‬علاوه‭ ‬بر‭ ‬اطمینان‭ ‬از‭ ‬امانتداری‭ ‬و‭ ‬درستکاری،‭ ‬به‭ ‬تجربه‭ ‬و‭ ‬تخصص‭ ‬آن‭ ‬ها‭  ‬بیشتر‭ ‬توجه‭ ‬کنیم‭ ‬و‭ ‬در‭ ‬عمل‭ ‬نشان‭ ‬دهیم‭ ‬از‭ ‬مدیر‭ ‬درستکار‭ ‬و‭ ‬مسئولیت‭ ‬شناس‭ ‬با‭ ‬تمام‭ ‬وجود‭ ‬دفاع‭ ‬می‭ ‬کنیم‭ ‬نه‭ ‬اینکه‭ ‬میدان‭ ‬به‭ ‬دست‭ ‬کسانی‭ ‬بیفتد‭ ‬که‭ ‬منافعشان‭ ‬در‭ ‬نتیجهِ‭ ‬انجام‭ ‬وظیفه‭ ‬و‭ ‬اقدام‭ ‬قانونیِ‭ ‬همراه‭ ‬با‭ ‬صحت‭ ‬عمل‭ ‬و‭ ‬احساس‭ ‬مسئولیتِ‭ ‬مدیر‭ ‬درستکارِ‭ ‬جمهوری‭ ‬اسلامی‭ ‬به‭ ‬خطر‭ ‬افتاده‭ ‬است‭. ‬نباید‭ ‬اجازه‭ ‬داد‭ ‬‮ ‬هر‭ ‬تهمت‭ ‬ناروایی‭ ‬را‭ ‬بر‭ ‬یک‭ ‬مدیر‭ ‬با‭ ‬سابقه‭ ‬و‭ ‬‮ ‬همکارانش‭ ‬رواداشته‭ ‬‮ ‬و‭ ‬موجبات‭ ‬هتک‭ ‬حرمت‭ ‬و‭ ‬حیثیت‭ ‬آنها را‭ ‬فراهم‭ ‬کنند‭. ‬جمهوری‭ ‬اسلامی‭ ‬ایران‭ ‬همواره‭ ‬به‭ ‬مدیران‭ ‬شجاع،‭ ‬سالم،‭ ‬درستکار‭ ‬و‭ ‬متخصص‭ ‬نیاز‭ ‬داشته‭ ‬و‭ ‬خواهد‭ ‬داشت‭.‬‮ ‬

حالا‭ ‬که‭ ‬رییس‭ ‬کل‭ ‬بانک‭ ‬مرکزی‭ ‬دولت‭ ‬سیزدهم‭ ‬به‭ ‬این‭ ‬زودی‭ ‬از‭ ‬کار‭ ‬برکنار‭ ‬شد‭ ‬و‭ ‬رییس‭ ‬تازه‭ ‬ای‭ ‬منصوب‭ ‬شده‭ ‬است‭ ‬باید‭ ‬اجازه‭ ‬داد‭ ‬او‭ ‬با‭ ‬آرامش‭ ‬واحساس‭ ‬مسئولیت‭ ‬فعالیت‭ ‬کند‭ ‬تا‭ ‬بتواند‭ ‬بعدا‭  ‬پاسخگو‭ ‬باشد‭.‬
https://sobhshod.ir/vdci.uayct1a3zbc2t.html
ارسال نظر
نام شما
آدرس ايميل شما