با اینکه وزارت صمت اعلام کرده که هیچ مجوزی در رابطه با افزایش قیمت لوازم خانگی صادر نکرده، اما برخی شرکتها فقط با تغییر کد و اسم یک محصول، ادعا میکنند محصول جدید تولید کردهاند و قیمت آن را افزایش میدهند. در حالی که تولیدکنندگان لوازم خانگی از اعمال قیمت جدید برای برخی محصولات با آپشنهای جدید یا مدلهای جدید خبر دادهاند، برخی فروشندگان میگویند برخی شرکتها فقط با تغییر کد و اسم یک محصول، ادعا میکنند محصول جدید تولید کردهاند و قیمت آن را افزایش میدهند.
افزایش قیمت لوازم خانگی در ماههای اخیر همواره محل بحث بوده است. آخرین مجوز افزایش قیمت لوازم خانگی مربوط به تیرماه سال قبل است که مجوز افزایش ۱۵درصدی قیمت برای تلویزیون و ۱۰ درصدی برای یخچال، یخچالفریزر و ماشین لباسشویی و ظرفشویی صادر شد.
از اواخر دی ماه سال قبل قیمت برخی محصولات لوازم خانگی ۱۰ تا ۱۵ درصد از سوی شرکتها افزایش یافت، اما مجوزی برای این افزایش قیمت صادر نشده بود. در نهایت رییس سازمان حمایت مصرفکنندگان و تولیدکنندگان گفت که «معاونت سرمایهای سازمان حمایت واحدهایی که بدون مجوز افزایش قیمت دادهاند را احضار کرده و به آنها تذکر داده و این واحدها مکلف شدند قیمتها را برگردانند.»
در سال جدید نیز گزارشهایی از افزایش قیمت لوازم خانگی از سوی برخی شرکتها منتشر شد، اما وزارت صمت اعلام کرد که مجوزی در این رابطه صادر نکرده است و تولیدکنندگان هم میگویند با وجود ارائه لیست افزایش قیمت مواد اولیه، وزارت صمت هنوز با افزایش قیمت لوازم خانگی موافقت نکرده است. از طرف دیگر به گفته آنها، قیمت مواد اولیه به اندازه محصول نهایی تحت نظارت نیست و با دلار تغییر میکند.
با این حال، اخیرا دبیرکل انجمن صنایع لوازم خانگی ایران گفته که به برخی محصولات آپشنهای جدید اضافه شده یا مدلهای جدید دارند که سابقه تولید نداشتند؛ بنابراین قیمت تمامشده آنها بر اساس مدارک و مستنداتی که به سازمان حمایت ارائه میشود، تعیین و فروخته میشود. اما به درخواست افزایش قیمت کالاهایی که سابقه تولید داشته، از پنج ماه گذشته پاسخی داده نشده است.
اما چند روز بعد، بعضی از فروشندگان از افزایش قیمت متوسط ۵۰ درصدی شرکتها از دی ماه تاکنون خبر دادند، به طوری که به گفته آنها، برخی شرکتها فقط با تغییر کد و اسم یک محصول، ادعا میکنند محصول جدید تولید کردهاند و قیمت آن را افزایش میدهند.
بر این اساس، در حال حاضر در رابطه با کالاهای جدیدی که با قیمت جدید روانه بازار شدهاند، ابهاماتی وجود دارد و مشخص نیست آیا لوازم خانگی با کیفیت و قابلیتهای جدید به بازار اضافه شده یا آنطور که فروشندگان ادعا کردهاند، تولیدکنندگان بعد از ناامید شدن از پذیرش درخواست افزایش قیمتشان در یک سال اخیر، به روشهای دیگر، یعنی تغییر نام کالاها دست زدهاند. به نظر میرسد بهتر است شفافسازی لازم از سوی نهادهای نظارتی در این رابطه انجام شود.
سازمان حمایت از مصرفکننده تصمیمگیری کند
در این میان نایبرییس کمیسیون صنایع و معادن مجلس گفت: سازمان حمایت از مصرفکننده باید درباره قیمت لوازم خانگی هرچه سریعتر تصمیمگیری کند تا قیمتهای کاذب در این بازار ایجاد نشود.
علی جدی درباره لزوم ارتقای کیفیت لوازم خانگی و مشکلات واحدهای تولیدی از افزایش قیمت مواد اولیه گفت: از آنجاکه درباره قیمت لوازم خانگی در سازمان حمایت از مصرفکننده و تولیدکننده تصمیمگیری میشود، این سازمان هرچه سریعتر این موضوع را تعیین تکلیف کند زیرا اگر این سازمان هرچه زودتر تصمیمگیری نکند، با توجه به اینکه بهای مواد اولیه موردنیاز تولید، افزایش مییابد دو مشکل ایجاد میشود.
نماینده مردم شیروان در مجلس شورای اسلامی در تشریح مشکلات مذکور، توضیح داد: این بلاتکلیفی موجب میشود که تولیدکنندگان لوازم خانگی تولید نکنند در نتیجه عرضه در بازار کاهش مییابد و یا اینکه باوجود تولید، محصولات خود را احتکار میکنند تا اصلاح قیمت صورت گیرد که در هر دو شرایط بازار با کمبود عرضه لوازم خانگی روبهرو میشود و در این حوزه بازار سیاه به وجود میآید.
وی اضافه کرد: سازمان حمایت از مصرفکننده باید درباره قیمت لوازم خانگی هرچه سریعتر تصمیمگیری کند تا قیمتهای کاذب در این بازار ایجاد نشود، البته این اصلاح قیمت باید منطقی باشد و بدون حساب و کتاب نباشد و براساس صورت حسابهای مالی و قیمتهای تمامشده تولید اقدامات لازم انجام شود.
نایبرییس کمیسیون صنایع و معادن مجلس درباره ضرورت ارتقای کیفیت لوازم خانگی نیز تصریح کرد: تولیدکنندگان این محصولات باید برای حضور در بازارهای جهانی برنامهریزی کنند که تحقق این مهم مستلزم ارتقای کیفیت است. از سوی دیگر این تولیدکنندگان باید با افزایش کیفیت محصولات خود رضایت مردم را به دست آورند تا در صورت واردات، بازار خود در داخل را نیز از دست ندهند.
مبارزه با تولیدکنندگان محتکر لوازم خانگی
این در حالی است که به گفته عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس درباره گرانی لوازم خانگی با رصد بازار با تولیدکنندگانی که با عدم عرضه، بازار را ملتهب میکنند یا قیمتها را بدون مجوز مراجع ذیربط افزایش میدهند، برخورد شود.
سیدجواد حسینیکیا عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس لوازم خانگی درباره گرانی لوازم خانگی گفت: یکی از ریشههای این موضوع عدم راهاندازی سامانه جامع تجارت است، زیرا در شرایط کنونی امکان رصد زنجیره تولید، واردات و توزیع از ابتدا تا انتها وجود ندارد، مواد اولیه موردنیاز تولید در کشور موجود بوده، دستمزد کارگر و هزینه انرژی نیز ریالی است اما در برخی موارد قیمتها نجومی و دلاری محاسبه میشود.
نماینده مردم سنقر در مجلس افزود: با تکمیل سامانه جامع تجارت امکان رصد نیازها، ظرفیتها و زنجیره تولید فراهم میشود. بنابراین از سوءاستفاده جلوگیری خواهد شد.
این نماینده مردم در مجلس یازدهم اضافه کرد: دستگاههای امنیتی باید به این حوزه ورود کرده و با افرادی که در تلاش برای دپوی مواد اولیه مورد نیاز تولید در انبارها هستند، برخورد کنند. وی ادامه داد: گردشهای مالی بالا در حسابهای غیرتجاری به منظور فرار مالیاتی از دیگر موضوعاتی است که باید مورد رسیدگی قرار گیرد. در واقع در برخی حسابهای جاری مبالغ تجاری جابهجا میشود که این موضوع نشاندهنده برخی اقدامات زیرزمینی است، برای جلوگیری از این موضوع باید تمهیدات ویژه اندیشیده شود و همه اقدامات باید در اتاق شیشهای انجام شود زیرا با تحقق این مهم نیاز کشور، میزان تولید، عرضه و… مشخص میشود و از اقداماتی مانند دپو و احتکار جلوگیری خواهد شد. عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس تصریح کرد: با تکمیل سامانه جامع تجارت، تولیدکنندگان متخلف مشخص میشوند و با رصد بازار با تولیدکنندگانی که با عدم عرضه بازار را ملتهب میکنند یا قیمتها را بدون مجوز مراجع ذیربط افزایش میدهند، برخورد میشود.