از روز چهارشنبه ۳ خرداد ۱۴۰۲ نسخه آزمايشي سامانه معاملات املاك و مستغلات كشور راه‌اندازي شد كه در اولين گام امكان ثبت رايگان قراردادهاي اجاره و دريافت كد رهگيري توسط مالكان و مستاجران، بدون مراجعه به دفاتر املاك ايجاد شد. تا پيش از اين دريافت كد رهگيري در انحصار مشاوران املاك بود. دسترسي هموطنان به اين سامانه از طريق سايت amlak.mrud.ir قسمت «سامانه ثبت رايگان اجاره مسكن» امكان‌پذير است.
سامانه املاك و مستغلات صرفا براي كساني قابل استفاده است كه قصد ايجاد قرارداد اجاره جديد يا دريافت كد رهگيري دارند. دقت داشته باشيد كه تنها مي‌توانيد از كد رهگيري‌هايي كه بعد از ثبت قرارداد در همين سامانه ايجاد مي‌شوند استعلام بگيريد. بنابراين كد رهگيري دريافت شده از مشاوران املاك در اين سامانه قابل استعلام نيست.
كساني كه قبلا كد رهگيري دريافت كرده‌اند براي دريافت وديعه مسكن به «سامانه جامع طرح‌هاي حمايتي مسكن» مراجعه كنند. هموطنان همچنين مي‌توانند براي تسهيلات ساخت، تسهيلات كمك وديعه و موارد مشابه، از سامانه جامع طرح‌هاي حمايتي مسكن استفاده نمايند. براي خود‌اظهاري اقامتگاه و ملك‌هاي تحت مالكيت خود، مي‌توانيد از سامانه ملي املاك و اسكان كشور استفاده كنيد.
براي استفاده از قابليت‌هاي اين سامانه، ضروري است ابتدا در سامانه ملي املاك و اسكان كشور اطلاعات هويتي، مشخصات املاك تحت مالكيت، محل اسكان و ديگر موارد را تكميل و ثبت كنيد. در صورت تكميل اطلاعات مورد نياز در سامانه املاك و اسكان، مي‌توانيد در همين سامانه (سامانه معاملات املاك و مستغلات كشور) نسبت به ايجاد قرارداد اجاره املاك تحت مالكيت خود اقدام بفرماييد.
در حال حاضر، فقط امكان ايجاد قرارداد اجاره براي املاك داراي سند ۶ دانگ امكان‌پذير است. بعد از ثبت قرارداد، كد رهگيري قرارداد در اختيار طرفين قرارداد قرار مي‌گيرد. تمامي مراحل ايجاد و ثبت قرارداد و همچنين دريافت كد رهگيري، رايگان است.به نقل از ايسنا براي ثبت قرارداد ابتدا بايد موجر (صاحب ملك) اقدام به ايجاد قرارداد كرده و در مراحل بعدي، مستأجر به قرارداد اضافه خواهد شد و مستأجر نمي‌تواند به تنهايي قراردادي را ايجاد نمايد. براي ايجاد و ثبت قرارداد، مداركي از جمله سند ملك، شناسنامه طرفين قرارداد و قبوض ملك مورد اجاره (در صورت بدهي) ضرورت دارد.
در اولين گام شروع به كار اين سامانه، امكان ثبت و استعلام قراردادهاي ثبت شده براي قرارداد اجاره مسكن در حالت يك به يك (يك مالك شش دانگ به يك مستأجر)، به صورت برخط فراهم شده است و موجر (صاحب ملك) و مستأجر مي‌توانند قرارداد اجاره واحد مسكوني مورد معامله خود را در اين سامانه انجام داده و كد رهگيري و نسخه الكترونيكي آن را  دريافت كنند.


ما  حذف  نمي‌شويم
به دنبال راه‌اندازي سامانه املاك و مستغلات، رييس اتحاديه املاك نسبت به ثبت رايگان قرارداد اجاره واكنش نشان داد و گفت مشاوران املاك حذف‌شدني نيستند. به نقل از تسنيم، داوود بيگي‌نژاد افزود: ثبت قراردادها در بنگاه‌هاي املاك نيز هزينه‌اي نداشته و ندارد. صدور كد رهگيري نيز براي متعاملين رايگان بوده و مشاوران املاك هزينه خدمات ارايه شده را در قالب تعرفه‌هاي مصوب دريافت مي‌كنند.
او گفت: اين تعرفه‌ها نيز يك عدد بسيار جزيي است كه موجر و مستأجر بابت كارهاي مربوط به مشاوره، بازديد، جذب مشتري و در نهايت تنظيم قرارداد به مشاور املاك پرداخت مي‌كند.
بيگي‌نژاد با تاكيد بر اينكه صدور كد رهگيري براي معاملات آخرين مرحله از قراردادهاي اجاره مسكن است، تصريح كرد: هزينه صدور كد رهگيري تا 5 هزار تومان است كه آن را بنگاه‌هاي املاك پرداخت مي‌كردند.
نايب‌رييس اول اتحاديه مشاوران املاك با يادآوري اينكه دولت در تلاش است هزينه موجر و مستأجر را كاهش دهد، بيان كرد: دستمزد مشاوران املاك هزينه‌اي را در سبد خانوار ايجاد نمي‌كند.
بيگي‌نژاد با اشاره به اينكه قيمت تمام شده خانه‌هاي اجاره‌اي در كشور بالاست، گفت: بايد قبول كنيم قيمت نهايي را مالك تعيين مي‌كند و تصميمات نهايي براي كنترل بازار بايد به‌گونه‌اي باشد تا مالكان، جامعه هدف باشند.