اگر «هزارپا»، «اخراجیها 2»، «افعی» و «عقابها» پرتماشاگرترین فیلمهای دهههای گذشته سینمای ایران با قیمت بلیت امروز اکران میشدند، چقدر میفروختند؟
فیلم سینمایی «فسیل» پرفروشترین فیلم تاریخ سینمای ایران تا عصر شنبه و همزمان با تنظیم این گزارش حدود 97 میلیارد تومان فروخته است. رقمی که احتمالا در زمانی که شما این گزارش را میخوانید، از 100 میلیارد تومان عبور کرده باشد و احتمالا در هفتههای آینده بیشتر هم خواهد شد و حتی ممکن است به مرز 150 میلیارد تومان هم برسد، اما ارزش واقعی این ارقام چقدر است؟ وقتی بهای حداکثر بلیت سینما به 60 هزار تومان رسیده و با احتساب روزهای نیمبها و سینماهای کمکیفیت و ارزانتر، بلیت به طور میانگین 46 هزار و 2 تومان به فروش میرسد، این اثر تنها 2 میلیون و 100 هزار تماشاگر جذب کرده است. این در حالی است که 2 سال پیش و در اوج کرونا، «دینامیت» با گیشهای 58 میلیاردی، حدود 2 میلیون و 600 هزار بلیت فروخت. یکی دو دهه که به عقب برگردیم، آمار تماشاگر پرفروشترین فیلمهای سال، معمولا بیش از اینهاست. در این گزارش محاسبه کردیم تا ببینیم اگر پرفروشترین فیلمهای دهههای گذشته سینمای ایران، با قیمت میانگین بلیت در سال 1402، نمایش داده میشدند، چقدر میفروختند. با ذکر این توضیح ضروری که منبع ارقام تعداد تماشاگر فیلمها، از سالنامههای آماری سینمای ایران تدوین شده در سازمان سینمایی است.
شوخیهای رضا «هزارپا»
پرفروشترین فیلم دهه 90 سینمای ایران نیز اثری کمدی است که از قضا مانند «فسیل»، با نوستالژی دهه 60 شوخی میکرد. «هزارپا» ساخته ابوالحسن داوودی که در نیمه دوم دهه 90 نمایش داده شد ، با جذب 4 میلیون و 218 هزار و 793 تماشاگر، حدود 38 میلیارد تومان فروخت. شوخیهای بامزه این فیلم که با حضور رضا عطاران و جواد عزتی در تابستان و پاییز، از تماشاگران دلبری کرد، اگر در سال 1402 و با میانگین بهای بلیت امسال اکران میشد، میتوانست 194 میلیارد و 73 میلیون تومان بفروشد که نزدیک به 2 برابر فروش امروز «فسیل» است!
ماجرای اسارت «اخراجیها 2»
در دهه 80 نیز یک فیلم کمدی، پرفروشترین فیلم دهه شد؛ «اخراجیها 2» که به شکلی جالب، مانند «فسیل» و «هزارپا» در دهه 60 و این بار در جنگ تحمیلی و اردوگاه اسرای جنگی میگذشت. این فیلم ساخته مسعود دهنمکی با حضور چهرههایی چون اکبر عبدی، امین حیایی، سیدجواد رضویان و محمدرضا شریفینیا که در آن زمان ستارههای سینمای کمدی به شمار میآمدند، 5 میلیون و 327 هزار و 297 بلیت فروخت که در نوروز 1388، گیشهای 7 میلیارد و 884 میلیون تومانی را برای این اثر رقم زد. دومین فیلم کمدی دهنمکی اگر امسال و با قیمت میانگین بلیت امروز به نمایش درمیآمد، میتوانست با گیشهای 245 میلیارد و 66 میلیون تومانی اثری دست نیافتنی در جدول فروش باشد.
سروصدای «افعی» در گیشه
دهه 70 اما پرفروشترین فیلم دهه، دیگر اثری کمدی نیست و در ژانر اکشن ساخته شد. فیلم «افعی» ساخته محمدرضا اعلامی که سال 71 در دفتر مشهور «هدایت فیلم» به تولید رسید ، در اکران سال 72، با جذب 4.5 میلیون تماشاگر غوغا به پا کرد. در آن سالها که رسم بود فیلمها چندین سال روی پرده باقی میماندند، «افعی» سال بعد حدود 800 هزار تماشاگر را به سینما کشاند و سال بعد، حدود 300 هزار بلیت فروخت. این فیلم تا پایان دهه 80، هر سال چند هزار تماشاگر داشت و در نهایت با فروش 445 قطعه بلیت در سال 85، به نمایش خود پایان داد. این اکشن جذاب و عامهپسند با بازی جمشید هاشمپور، در نهایت با جذب 6 میلیون و 387 هزار و 924 تماشاگر، حدود 350 میلیون تومان فروخت. «افعی» اگر با میانگین بهای بلیت امروز اکران میشد، به گیشه فوقالعاده 293 میلیارد و 857 میلیون تومانی دست مییافت. ذکر این نکته ضروری است که به این دلیل که بسیاری فیلم «کلاهقرمزی و پسرخاله» را پرتماشاگرترین فیلم دهه 70 میدانند، آمار بلیتفروشی این اثر را از سالنامههای آماری سینما استخراج کردیم و در نهایت به عدد 6 میلیون و 177 هزار و 244 تماشاگر رسیدیم که از «افعی»، حدود 190 هزار بلیت کمتر است.
رکورد دستنیافتنی «عقابها»
به دلیل آن که از آمار فروش فیلمهای پیش از انقلاب اسلامی، اطلاعات زیادی در دست نیست، نمیتوان بررسی را به پیش از دهه 60 برد، اما در دهه 60 پرتماشاگرترین فیلم دهه، اثری جنگی است. فیلم «عقابها» ساخته فیلم ساز فقید و شاخص سینمای ایران ساموئل خاچیکیان برای نخستین بار در سال 64 به نمایش درآمد و تا سال 85، روی پرده سینما بود، اما مانند «افعی» بیشتر فروش خود را در همان 5-6 سال نخست ثبت کرد. این اثر با 10 میلیون و 180 هزار و 567 تماشاگر، رکورددار شمار بلیت فروخته شده در تاریخ سینمای ایران است. «عقابها» با صحنههای جالب جنگی که آن سالها برای مخاطب بسیار جذاب بود، اگر با میانگین قیمت بلیت امسال اکران میشد، به گیشه افسانهای 468 میلیارد و 327 میلیون تومانی دست مییافت؛ رقمی که برای «فسیل» فراتر از یک آرزوی محال است.