هر بار صحبت از واکسن کووید به میان میآید، بلافاصله واکسن داخلی را هم در کنار واکسن خارجی مطرح و وعده آن را برای خرمن سال آینده مطرح میکنند.
صبحشد: هر بار صحبت از واکسن کووید به میان میآید، بلافاصله واکسن داخلی را هم در کنار واکسن خارجی مطرح و وعده آن را برای خرمن سال آینده مطرح میکنند.
بسیار خوب؛ راستی چه کسی میتواند از پیشرفت علمی کشورش آنهم در زمینه سلامت خوشحال نباشد؟ در اینکه تردیدی نیست، اما موضوع اصلی این است که آیا مسئولان محترم ما درباره این مسله بهخصوص -واکسن داخلی کووید- واقعا لازم نمیدانند قبل از این وعده و وعیدها به چند سؤال اساسی پاسخ دهند؟
- سالهاست هرساله وعدههایی چندماهه درباره تولید واکسن آنفلوانزا داده میشود، اما سرانجام به نتیجه نمیرسد و واکسن آنفلوانزا را وارد میکنند؛ البته این صداقت و عدم استفاده از واکسن تحقیقنشده را باید سپاس داشت، اما باید پرسید واقعا تولید واکسن کووید نسبت به آنفلوانزا سهولت بیشتری دارد؟ با این تجربه راستی چه چیزی باعث اطمینان از تولید واکسن کرونا شده است؟
- وزارت بهداشت بهعنوان متولی اصلی سلامت در کشور در ماههای بحران کرونا نشان داد که پایبندی تاموتمام به مبانی دانش مدرن و اصول علمی تحقیقات ندارد. دستورالعمل طب سنتی برای کرونا منتشر کرد، چهار داروی سنتی را بدون مراحل تحقیقاتی علمی به نحوی تأیید کرد که صدای معاون تحقیقات خودش را هم درآورد و او استعفا داد. راستی چگونه میتوان به تحقیقات دانشبنیان چنین سیستمی اعتماد کرد؟ آیا میتوان اطمینان کرد جرئت ارائه نتایج منفی را هم در آستان افکار عمومی نگران داشته باشد؟
- از آنجا که هنوز به اثبات نرسیده که سیستم ژنتیک ایرانیان یا اهالی هر کشور دیگری در ارتباط با بیماریها و داروها سوای همه مردم دنیا باشد، صنعت داروسازیاش هم نمیتواند مخصوص ایرانیان باشد؛ بنابراین اگر میخواهد چنین داروی مهمی را در چنین برهه حساسی به خورد ایرانیان بدهد، نباید فهرستی از ساخت داروهایی که مورد قبول جامعه بینالمللی قرار گرفتهاند و به تأیید سازمانهای سلامت کشورهای دیگر رسانده شدهاند، ارائه دهد؟
- از آنجا که تجربه داروسازی داخل کشور عمدتا بر واردکردن مواد اولیه و مونتاژ دارو یا حداکثر ساخت داروهای شناختهشده قبلی (عمدتا زمانی که پروانه انحصاری تولید آنها به پایان میرسد) بوده است و داروهای جدید عمدتا گیاهی و با مطالعات ناکافی به بازار آمدهاند. آیا لازم نیست قبل از پز عالی ساخت واکسن کووید -پُزی که محققان را متعهد به نتیجه مثبت میکند و هزینه نتیجه منفی را بالاتر میبرد- مثل همه تحقیقات بزرگ دنیا چارچوب مطالعه یا کانال دریافت مواد اولیه حداقل برای بخشهایی از جامعه پزشکی توضیح داده شود؟ همین الان بسیاری از پزشکان منتظر نتایج مطالعات مختلف بینالمللیای هستند که چارچوب و نحوه انجام آنها از مدتها پیش اعلام شده است. آیا اطمینانبخشی را نباید از جامعه پزشکی شروع کرد؟ تبلیغ بدون توجیه جامعه پزشکی چه معنایی بهجز عوامفریبی دارد؟
- و در پایان بد نیست به این سؤال هم پاسخ داده شود که چرا بخش مهمی از کشورهای دنیا به دنبال ساخت واکسن کووید نیستند و سلامت را به صرفهجویی اقتصادی یا ارتقای غرور ملی آنهم در مهلکه خانمانسوزی مثل کووید۱۹ ترجیح میدهند؟