معاون سیاسی امنیتی استانداری سیستان و بلوچستان از تلاش جیش الظلم برای بی اعتبار کردن طرح «رزاق» سخن گفته است. این طرح چیست و چه تاثیری بر بهبود معیشت مردم منطقه دارد؟
صبحشد: خبرهایی از تیراندازی در مرز سراوان در استان سیستان و بلوچستان منتشر شد که بازتاب زیادی در شبکههای اجتماعی داشت. به گفته معاون امنیتی انتظامی استاندار سیستان و بلوچستان، این حادثه ساعت ۸ روز دوشنبه در مرز شمسر شهرستان سراوان توسط سوختبرها در آنطرف مرز رخ داد که با تیراندازی مأموران پاکستانی یک نفر از سوختبرها کشته شد و تعدادی زخمی شدند.
او در ادامه دلیل این درگیری در گذرگاه قانونی برای استفاده از طرح رزاق را تحریک و فضاسازی گروهک تروریستی جیشالظلم برای بی اعتبار کردن و به چالش کشیدن این طرح که برای بهبود معیشت مردم منطقه در نظر گرفته شده مطرح کرده است. به همین دلیل امروز میخواهیم درباره این طرح و تاثیر آن بر زندگی مردم منطقه و این که چه کسانی مخالف آن هستند، بیشتر بنویسیم.
تأمین رزق و روزی مرزنشینان
بیکاری در کشور معضلی است که شهرهای مرزی را هم به خود مشغول کرده و بسیاری از استانها به دلیل رکود و تورم آمار بالایی از بیکاری دارند. این رقم در استان سیستان و بلوچستان نسبت به بسیاری از استانها بیشتر است. به همین دلیل معیشت مردم سیستان و بلوچستان به ویژه مناطق مرزی از جمله سراوان و گلشن را که بیش از ۳۸۰ کیلومتر مرز با پاکستان دارند به مرز وابسته کرده است.
در این بین قاچاق سوخت که بخشی از آن معلول این بیکاری است همیشه مطرح بوده که بعضا باعث حوادث ناگوار و تلخی از جمله آتش گرفتن تانکر سوخت قاچاق، چپ کردن، درگیری با مرزبانها و... هم میشد.
به نظر برخی از کارشناسان به دلیل نرخ بالای بیکاری در سیستان و بلوچستان بعضی از افراد به قاچاق سوخت اقدام میکردند. هر چند باید حساب این افراد را از قاچاقچیان عمده و بزرگ سوخت جدا کرد.
به همین دلیل با هدف مقابله با خروج غیر قانونی سرمایه کشور، جلوگیری از حوادث جاده و قانونمند کردن فروش سوخت در نقاط مرزی طرحی به نام طرح «رزاق» به اجرا درآمد تا با آن مرزنشینان به طور قانونی بتوانند سوخت رابه فروش برسانند و محل مشخصی برای عبور از مرز به آنها اختصاص داده شد.
این طرح از دی ۹۸ به صورت آزمایشی برای بهرهمندی مرزنشینان شروع شد و در استانهای مرزی به ویژه در سیستان و بلوچستان افراد کم بضاعت و بی درآمد تا شعاع ۲۰ کیلومتری مرز میتوانند به صورت قانونی در فروش سوخت سهیم شوند و معاش آنها تامین شود. اجرای این طرح بر عهده وزارت کشورو تامین سوخت بر عهده شرکت نفت گذاشته و مجری طرح هم سپاه انتخاب شد.
خدمت رسانی به مرزنشینان با اجرای طرح «رزاق»
مهران محمودی سرپرست فرمانداری گلشن در گفتگو با عصر هامون درباره این طرح میگوید: «طرح رزاق یکی از لطفهای نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران به انسانهای کم بضاعت و بی درآمد در مناطق مرزی و به ثمر نشستن فرمایشهای رهبر معظم انقلاب برای کمک و خدمت رسانی به افراد نیازمند جامعه است.» محمودی خاطر نشان کرد: «با اجرای طرح رزاق در این منطقه مرزی، آن نگاهی که به مردم این منطقه به عنوان قاچاقچی وجود داشت، برداشته شد.»
پیش از این هم سردار سرتیپ پاسدار محمد مارانی فرمانده قرارگاه قدس نیروی زمینی سپاه جنوب شرق کشور در گفتگو با ایرنا درباره مزیتهای این طرح برای خانوادههای مرزنشین گفته: «قاچاقچیان سوخت افراد متمکنی هستند و پول شان از پارو بالا میرود، اما کسی که مثلا در کوهک سراوان یعنی ۱۰۰۰ متری نقطه صفر مرزی هیچ شغلی ندارد و رودخانه آن جا هم خشک شده است باید برای معیشت خود و زن و بچه اش چه کار کند؟ هیچ گونه آبی وجود ندارد و زمینی برای کشاورزی نیست. کارخانهای وجود ندارد که در آن کار کنند، شرکتی نیست و معدنی وجود ندارد. این مردم نباید زندگی و ارتزاق کنند؟ ما میگوییم مثلا هر هفته مقداری بنزین به آنها سهمیه داده میشود تا بدون منع قانونی بتوانند آن را بفروشند و از این راه ماهی حدود دو تا سه میلیون به دست بیاورند تا بتوانند گذران زندگی کنند. در مصوبه تیر سال ۹۹ برای هر خانوار مرزنشین مشمول این تصویبنامه، در سال حداکثر ۱۵۰۰ لیتر گازوئیل تعیین شد.
آثار طرح «رزاق» بر زندگی مردم
همان طور که گفتیم به دلیل بیکاری در استانهای مرزی، طرحی به نام طرح رزاق برای خانوادههای مرزنشینی که شغلی ندارند به اجرا گذاشته شد تا آنها بتوانند تا پیدا کردن شغل از فروش سوخت به شکل قانونی منتفع شوند. با این کار، هم از قاچاق گسترده و سازمان یافته جلوگیری میشد و هم خانوادههایی که به دلیل بیکاری در تنگنا به سر میبردند منبع درآمدی به دست میآوردند. بحث قاچاق هم با تعیین مبادی مشخص برای گذر سوختبرها بیشتر قابل کنترل میشود.
نماینده مردم شهرستان سراوان در مجلس هم درباره این طرح میگوید: «کارنامه سپاه پاسداران با اجرای طرح رزاق در این منطقه مطلوب است چرا که توانسته جمع کثیری از روستاییان به ویژه مرزنشینان را مشغول کار و با ایجاد مهاجرت معکوس از شهر به روستا حاشیه نشینی را کم کند.»
دلیل ناراحتی گروههای تروریستی
اما با توجه به آن چه نوشتیم مشخص است که این طرح توانسته به کمک مردم منطقه بیاید و قاعدتا مخالفانی هم دارد. بدیهی است که یکی از مخالفان این طرح قاچاقچیان عمده سوخت و کالا هستند که برای اهداف شان از مردم استفاده میکردند تا بتوانند اقدام به قاچاقهای گسترده و سازمان یافته کنند و حالا با ساماندهی مبادی تبادل سوخت عمدتا کار آنها با مشکلات زیادی مواجه و غیر از مبادی قانونی بقیه مسیرها برای قاچاقچیان به شدت خطرناک شده است.
از سوی دیگر باید به این نکته هم توجه داشت که گروهکهای تروریستی همچون جیشالظلم با هرگونه رفاه مردم منطقه که باعث مثبت ترشدن نگاه آنان به جمهوری اسلامی شود، مشکل دارند و با آن مخالفت میکنند و برای برهم زدن این رفاه به دنبال تغییر نگاه مردم به نظام هستند و قطعا برای تغییر نگاه مثبت مردم به جمهوری اسلامی تمام تلاش خود را میکنند تا به این طرح مفید شلیک و آن را از دور خارج کنند.