کناره‌گیری از کابینه اقتصادی دولت سیزدهم اگرچه برای سیدرضا فاطمی‌امین بیشتر شبیه شوخی می‌ماند اما روز گذشته طرح استیضاح وزیر صمت اعلام وصول شد و قرار است طی روزهای آینده و به احتمال زیاد روز ۱۰ اردیبهشت ماه، نمایندگان مجلس او را مورد بازخواست قرار دهند. بر همین اساس محمد رشیدی، عضو هیات رییسه مجلس در جلسه علنی دیروز مجلس طرح استیضاح سیدرضا فاطمی‌امین، وزیر صنعت، معدن و تجارت را این‌گونه اعلام وصول کرد: طرح استیضاح سیدرضا فاطمی‌امین وزیر صنعت، معدن و تجارت طی نامه مورخ ۲۷ فروردین ۱۴۰۲ کمیسیون صنایع و معادن پس از بررسی‌های لازم مطابق ماده ۲۰۱ آیین‌نامه داخلی مجلس که با امضای ۴۰ تن از نمایندگان تقدیم هیات رییسه شده بود، اعلام وصول می‌شود.
در حال حاضر البته برخی از کارشناسان و فعالان صنعتی با اینکه دل خوشی از فاطمی‌امین ندارند اما موافق استیضاح او نیستند چرا که تصور می‌کنند اگر او هم برود، با شرایط فعلی وزارت صمت و به طور کلی اقتصاد کشور، تغییرات خاصی اتفاق نخواهد افتاد. همچنین گروهی دیگر برخی اقدامات او را مثبت ارزیابی می‌کنند و معتقدند همچنان باید به فاطمی‌امین زمان داد تا برنامه‌هایش را اجرا کند. اما اغلب نمایندگان مجلس و تولیدکنندگان معتقدند که او ضعیف‌ترین وزیر تاریخ صمت بوده و اگر هرچه زودتر کنار برود، به مردم و اقتصاد کشور کمک کرده است.
بهت اعضای کمیسیون صنایع از آمارهای اعلامی دولت
در همین خصوص عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس اظهار کرد: پاسخ‌های فاطمی‌امین در بخش‌های مختلف قانع‌کننده نیست و وزیر صمت این آمارها را به رییس‌جمهور نیز ارائه داده است. به طوری که رییس‌جمهور هم آنها را در دیدار با کارگزاران نظام قرائت کرد؛ اعضای کمیسیون صنایع از آمار رییس‌جمهور از قول وزیر صمت بهت‌زده بودند و به یکدیگر می‌گفتند که این آمار مربوط به کدام کشور است؟
سیداحمد رسولی‌نژاد، فاطمی‌امین را ضعیف‌ترین وزیر صمت از زمان تاسیس این وزارتخانه تاکنون معرفی کرد و افزود: بنده سخنران اصلی جلسه استیضاح قبلی فاطمی‌امین بودم؛ من و سایر نمایندگان مخالف عملکرد وزیر صمت بعد از رای اعتماد دوباره نمایندگان به وی، موضوع را رها نکردیم زیرا بر این باوریم که باید شأن و استقلال مجلس حفظ شود.
نماینده مردم دماوند و فیروزکوه با اشاره به ارائه اسناد و مدارک متقن در جلسه استیضاح قبلی فاطمی‌امین، گفت: به نظر می‌رسید در جلسه گذشته استیضاح، وی نباید دوباره رای اعتماد می‌گرفت؛ بسیاری از نمایندگان موافق وزیر حتی حاضر نشدند که اسناد ارائه‌شده در مجلس را مشاهده کنند. ۶۰ درصد نمایندگان با عدم رای اعتماد مجدد به فاطمی‌امین موافق بودند اما دیدگاه آنها تغییر کرد. البته اکنون از بیان آنچه در پشت پرده استیضاح گذشت و افرادی که به یکباره ما را رها کردند می‌گذرم ولی شاید روزی آن را رسانه‌ای کردم.
آمارهای کلیشه‌ای و خلاف واقع
رسولی‌نژاد پاسخ‌ها و آمارهای وزیر صمت در جلسه وزیر با اعضای کمیسیون صنایع مجلس را کلیشه‌ای و خلاف واقع خواند و افزود: پاسخ‌های وی در بخش‌های مختلف قانع‌کننده نیست و وزیر صمت این آمارها را به رییس‌جمهور نیز ارائه و رییس‌جمهور هم آنها را در دیدار با کارگزاران نظام قرائت کرد؛ اعضای کمیسیون صنایع از آمار رییس‌جمهور از قول وزیر صمت بهت‌زده بودند و به یکدیگر می‌گفتند که این آمار مربوط به کدام کشور است؟
وی با بیان اینکه اعضای کمیسیون صنایع از پاسخ‌های فاطمی‌امین قانع نشدند، اضافه کرد: اظهارات دبیر کمیسیون صنایع در خصوص پس گرفتن امضای تعدادی از نمایندگان مجلس را تکذیب می‌کنم و آمار امضای نمایندگان برای استیضاح رو به افزایش است. در دوره‌های گذشته پس‌گرفتن امضاها به‌صورت کاغذی انجام می‌شد به این شکل که معاونان وزیر، معاون پارلمانی مجلس یا نمایندگان طرفدار دولت به‌صورت دستی امضا را از نمایندگان مخالف پس می‌گرفتند اما امروز پس گرفتن امضاها الکترونیکی شده است و نمی‌دانیم دبیر کمیسیون از کجا مطلع شد که عده‌ای امضای خود را پس گرفته‌اند.
عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس با اشاره به افزایش امضاها برای استیضاح وزیر صمت، گفت: برآورد این است که تعداد کف رای به استیضاح ۱۶۰ رای باشد و پیش‌بینی می‌کنیم با همراهی نمایندگان این آرا تا سقف ۲۰۰ رای مخالف وزیر و موافق استیضاح افزایش پیدا کند.
ابراز تاسف فاطمی‌امین بابت گرانی قانع‌کننده نیست
این نماینده با تاکید بر ضعف فاطمی‌امین در ۳ حوزه صنعت، معدن و تجارت، گفت: پاسخ‌های وزیر در خصوص وضعیت بازار و تولید خودرو، لوازم خانگی و معادن قانع‌کننده نیست. اینکه وی از گرانی‌ها ابراز تاسف کند نمی‌تواند قانع‌کننده باشد. اظهارات ناپخته برخی مسوولان دولت که تلاش دارند افزایش قیمت خودرو را به وزیر نسبت ندهند نشان از کم‌تجربگی آنها در این زمینه است؛ سال گذشته افزایش نرخ خودرو را به نوسان‌های نرخ ارز ارتباط می‌دادند، اما پرسش این است که چرا قیمت خودرو شاهین که با دلار ۴۱ هزار تومانی ۳۴۰ میلیون تومان بود، امروز با دلار ۵۰ هزار تومانی ۷۵۰ میلیون تومان شده است؟ اگر افزایش قیمت خودرو با دلار نسبت دارد چرا افزایش قیمت دلار ۲۰ درصد ولی افزایش قیمت خودرو ۱۱۲ درصد است.
وی ادامه داد: در سال مهار تورم و رشد تولید، اقدامات شورای رقابت و وزیر صمت باعث افزایش قیمت‌ها شده است. این سخنان فریاد مردم است و برخی آرزوی سوار شدن بر پراید را دارند و خودروهای داخلی که قیمت آنها یک سال پیش ۳۰۰ تا ۴۰۰ میلیون تومان بود امروز از مرز یک میلیارد تومان عبور کرده است.
فضا برای عدم رای به وزیر مناسب است
رسولی‌نژاد با بیان اینکه نمایندگان مجلس برای تعدیل قیمت خودرو راهکار دارند، گفت: به نظر می‌رسد فضا برای عدم رای به وزیر مناسب است و نمایندگان مردم باید در حوزه‌های انتخابیه پیام رسای مردم را بشنوند و این وزیر ناکارآمد که حضورش دستاوردی برای نظام و مردم نداشت را کنار بگذارند؛ رییس‌جمهور نیز اطمینان داشته باشند که این بار نمایندگان با دقت بیشتری به وزرای پیشنهادی وی رای می‌دهند؛ نمایندگان به این دلیل به برخی وزرا رای اعتماد دادند که کابینه زودتر تشکیل شود اما در ترمیم کابینه با دقت بیشتری جلو می‌روند.
این نماینده مجلس همچنین بیان کرد: پیشنهاد ما به فاطمی‌امین این است که ظرف ۲ تا ۳ روز آینده استعفا دهد و دست رییس‌جمهور را باز کند. رییس‌جمهور نیز پیام مجلس را بشنود و اگر وی بنا به استعفا ندارد او را برکنار و یک فرد لایق و توانمند را به مجلس معرفی کند. مجلس از افراد مسلط و شایسته استقبال خواهد کرد. در حال حاضر درخصوص مدیریت وزارت صمت این سخن مطرح است که وزارت صمت یک معاون وزیر به نام فاطمی‌امین دارد و ۱۴، ۱۵ وزیر دارد که معاونان وی هستند که این موضوع بسیار جای تاسف و تعجب دارد.
عملکرد و کارنامه خوب!
در مقابل اما برخی از کارشناسان معتقدند باید به وزیر صمت فرصت داد تا برنامه‌هایش را اجرایی کند. در همین خصوص نایب‌رییس انجمن لوازم خانگی گفت: فاطمی‌امین فردی متخصص و کارآمد است و کارنامه عملکردی خوبی در وزارت صمت دارد و ریشه مشکلات به این وزارتخانه برنمی‌گردد. سیدعلیرضا موسوی‌مجد در مورد طرح استیضاح وزیر صنعت، معدن و تجارت در مجلس اظهار داشت: باید به وزیر صمت فرصت داده شود تا بهتر بتواند برنامه‌ها و سیاست‌ها را عملیاتی کند.
وی ادامه داد: ریشه مشکلات در جاهای دیگر از جمله شرایط تحریمی و تورمی است و تنها به وزارت صنعت، معدن و تجارت برنمی‌گردد. باید مساله حل شود تا شاهد ثبات اقتصادی باشیم. این فعال اقتصادی ادامه داد: فاطمی‌امین در حوزه صنعت لوازم خانگی نیز اقدامات خوبی انجام داده است و اکنون شاهد تامین زیرساخت‌ها با کیفیت بالای کالاها هستیم و در تامین لوازم خانگی مشکلی در بازار نداریم.
موسوی‌مجد بیان داشت: اکنون در بازار خودرو با عدم تناسب عرضه و تقاضا روبه‌رو هستیم که این امر موجب مشکلاتی شده است. ضمن اینکه مردم به خودرو به عنوان کالای سرمایه‌ای نگاه کرده و برای حفظ ارزش پول اقدام به خرید خودرو می‌کنند که همین امر موجب برهم زدن بازار می‌شود.
در این باره همچنین سیدرضا فاطمی‌امین، وزیر صمت در پاسخ به سوالی مبنی بر عدم تحقق برنامه‌های تولید خودرو وزارت صمت در سال گذشته، بیان کرد: «سال گذشته یک میلیون و ۳۵۰ هزار دستگاه خودرو تولید شد، آمار این مقدار تولید را به تازگی پلیس راهور ناجا براساس شماره‌گذاری خودروها به وزارت صمت اعلام کرده است. مشتریان نسبت به صنعت خودرو دیدگاه منفی بحقی دارند، بنابراین خودروسازان باید نسبت به گذشته عملکرد بهتری در سه حوزه پاسخگویی، تولید و بازار داشته باشند. التهاب قیمت خودرو که اخیرا در بازار ایجاد شده، ریشه در کمبود انباشته تقاضا در بازار دارد. با شروع تحریم‌ها علیه کشور از سال ۱۳۹۷، تولید خودرو از یک میلیون و ۶۰۰ هزار دستگاه در سال ۱۳۹۶ به کمتر از ۹۰۰ هزار دستگاه رسید. مضاف براینکه در سال ۱۳۹۷ توقف واردات خودرو ایجاد شد، در نتیجه عرضه خودرو به بازار طی چهار سال گذشته به شدت کاهش یافت. از سویی رشد نرخ ارز طی چند ماه گذشته منجربه تشویق مشتریان برای خرید خودرو جهت حفظ سرمایه شده است، این مساله منجر به سوءاستفاده دلالان از شرایط فعلی شده است.»
عدم رعایت آیین‌نامه داخلی!
گفتنی است رییس کمیسیون اقتصادی در نامه‌ای به قالیباف خواستار بررسی مجدد و اصلاح فرآیند استیضاح وزیر صمت با قید فوریت شد. بنابر این گزارش استدلال محمدرضا پورابراهیمی در رابطه با این موضوع ارتباط مستقیم محورهای استیضاح وزیر به حوزه کمیسیون اقتصادی بر اساس ماده ۴۸ آیین‌نامه داخلی مجلس است. در این نامه آمده است: احتراما با توجه به طرح سه مورد استیضاح در خصوص سیدرضا فاطمی‌امین وزیر صنعت، معدن و تجارت با ۲۹ محور که به کمیسیون صنایع و معادن ارجاع شده است به استحضار می‌رساند ماهیت اکثر محورهای مذکور طبق جدول پیوست در حوزه‌های نظام توزیع کالا، قیمت‌گذاری، ارزی، سرمایه‌گذاری، جریان نقدینگی و… و مطابق ماده ۴۸ قانون آیین‌نامه داخلی مجلس شورای اسلامی مرتبط با کمیسیون اقتصادی است. با شرح فوق و با توجه به ضرورت رعایت آیین‌نامه داخلی و جلوگیری از تداخل فعالیت‌ها، امید است با قید فوریت دستور فرمایید نسبت به اصلاح ارجاع و ارسال طرح استیضاح مذکور به کمیسیون اقتصادی اقدام شود.
گفتنی است طبق ماده ۴۸ آیین‌نامه داخلی مجلس کمیسیون اقتصادی برای انجام وظایف محوله در محدوده اقتصادی و دارایی، بازرگانی داخلی و بازرگانی خارجی مطابق ضوابط این آیین‌نامه تشکیل می‌شود. رییس کمیسیون اقتصادی مجلس همچنین در پیوست این نامه با تقسیم‌بندی و تفکیک موضوعی محورهای استیضاح وزیر صمت بر ضرورت اصلاح فرآیند آن تاکید کرده است.
