حمایت نصفه نیمه از فرزندآوری!

نخستین روزهای سال جدید با خبر خوبی برای متولدان سال گذشته همراه بود و دولت با اجرای یکی دیگر از مواد قانون جوانی جمعیت، امکان ثبت نام نوزادان متولد 1401 را فراهم کرد. این برنامه که وزارت اقتصاد مجری آن است، در واقع اجرای ماده 11 قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت است که تصریح کرده «دولت مکلف است به ازای هر فرزند که از ابتدای سال ۱۴۰۰ متولد شود، مبلغ ده میلیون (۱۰،۰۰۰،۰۰۰) ریال تا سقف سالانه ده هزار میلیارد (۱۰،۰۰۰،۰۰۰،۰۰۰،۰۰۰) ریال صرفاً جهت خرید واحدهای صندوق های سرمایه گذاری قابل معامله در بورس به نام فرزند اختصاص دهد». بر همین اساس و طبق تبصره این ماده قانون، وزارت اقتصاد با لحاظ تورم سالانه، میزان سهام پیش‌بینی شده برای نوزادان 1401 را مبلغ 1.5 میلیون تومان تعیین کرده و والدین آن‌ها می‌توانند با مراجعه به پنجره ملی خدمات دولت هوشمند به آدرس my.gov.ir
مراحل ثبت نام را طی کنند. هر سال سود این سهام نیز برای متولدان 1401محاسبه و
پس انداز می شود و نکته مهم این که این افراد در پایان 24 سالگی امکان برداشت و استفاده از آن به عنوان یک سرمایه در بازار بورس را خواهند داشت. هم‌اکنون طبق زمان‌بندی انجام شده امکان ثبت نام متولدان سه ماه اول سال گذشته فراهم شده است و طبق گزارش تسنیم، تا ساعت 11 دیروز، اسامی 76 هزار و432 نفر از متولدان 1401 در سامانه اعلامی ثبت شد.
متولدان 1400 فعلا منتظر باشند
این اقدام خوب البته با یک حاشیه همراه شد و آن، ابهام ایجادشده بر اساس صحبت های وزیر اقتصاد بود. اگرچه در قانون تصریح شده است که متولدان 1400 هم مشمول سهام یک میلیون تومانی می‌شوند و سخنگوی دولت هم در مرداد سال گذشته تصویب اجرا و پرداخت آن توسط دولت را رسانه‌ای کرده بود، اما نقل قول این جمله خاندوزی در خبرگزاری رسمی که گفته بود «اجرای ماده ۱۱ قانون از مهر ۱۴۰۰ لازم الاجرا بود اما چون منابع اجرا از سوی سازمان برنامه تامین نشد، با تامین منابع برای متولدین ۱۴۰۱ اجرا می‌شود»، این نگرانی را ایجاد کرد که نکند سر یک میلیون و 106 هزار و 72 نوزاد متولد 1400، از این حمایت قانونی یک میلیون تومانی بی‌کلاه بماند. اما اطلاعیه رسمی وزارت اقتصاد این ابهام را رفع کرد و مشخص شد «علت عدم اجرای ماده ۱۱ قانون برای متولدین ۱۴۰۰، آماده نشدن دستورالعمل اجرایی به دلیل پیچیده بودن فرایند اجرا بوده و با توجه به گذشت زمان باید برای تأمین اعتبار اقدامات لازم انجام شود و به محض تخصیص اعتبار برای متولدین ۱۴۰۰ و ۱۴۰۲، فرایند ثبت‌نام آن‌ها نیز اعلام خواهد شد».
گزارش بانک مرکزی از تسهیلات پرداخت شده
اما یکی دیگر از حمایت‌های قانون از فرزندآوری، ماده 69 این قانون و اعطای تسهیلات قرض‌الحسنه به خانواده ها بود که طبق آن، برای فرزند اول، دوم، سوم، چهارم و «پنجم و بیشتر» به ترتیب 20، 40، 60، 80 و 100 میلیون تومان، بدون سپرده گذاری و با شش ماه دوره تنفس با دوره بازپرداخت های سه تا هفت سال تعیین شده بود. گزارش 27 فروردین ماه بانک مرکزی نشان می دهد در سال گذشته، تسهیلات قرض‌الحسنه فرزندآوری به 824 هزار و 908 نفر به مبلغ 33 همت پرداخت شده است که با توجه به آمار حدود یک میلیون متولد، می توان آن را قابل قبول و رضایت‌بخش دانست. طبق گزارش بانک مرکزی، در سال گذشته 123 همت نیز وام ازدواج (به تعداد ۸۹۶ هزار و 52 نفر) و 13 همت تسهیلات ودیعه مسکن (224 هزار و 460 نفر) پرداخت شده است.
خانواده ها گلایه مندند
با وجود اقدامات خوب انجام شده از سوی دولت، اما گزارش‌های مردمی و بررسی نظرات مخاطبان نشان می دهد که اجرای این قانون همانند بسیاری دیگر از قوانین مرتبط با نظام بانکی، همچنان با مشکلات و دست‌اندازهایی مواجه است. این نظرات مردم را بخوانید:
* برای وام فرزندآوری ثبت نام کردم، سیستم می‌گه در استان شما اکنون بانکی که تسهیلات بده وجود نداره. خواستم بگم خدمت مسئولان محترم برخی شعارها با برخی از عملکردها در تناقضه، اون هم در این استان با این همه وسعت و تعداد بی‌شمار بانک های دولتی و خصوصی.
* کی به داد مستاجران بیچاره می‌رسه؟ گفتن وام فرزندآوری می‌دیم، خبری نشد!
* چرا به بانک‌ها اعتبار برای وام فرزندآوری نمی‌دن؟ حواله خودرو و زمین رایگان پیشکش!
حسرت مادران برای برنده شدن در قرعه کشی خودرو
پیام آخری که مرور شد، اشاره‌ای به دو حمایت قانونی دیگر برای فرزندآوری دارد که باید نتایج آن را هم مرور کنیم. اولین آن، امتیاز ویژه قانون به مادران پس از تولد فرزند دوم به بعد، برای ثبت نام خودرو است که البته مشکلات صنعت خودرو، دامن‌گیر این مادران هم شده است. هرچند در هر مرحله قرعه‌کشی 50 درصد سهمیه خودروها برای خرید این مادران اختصاص می‌یابد، اما بالا بودن تعداد متقاضیان و متناسب نبودن تعداد خودروها با آن، بسیاری از این خانواده ها را در حسرت برنده شدن در قرعه‌کشی و محقق شدن قانون باقی گذاشته است. اگرچه طی یک سال گذشته چندین هزار نفر از این مادران موفق به دریافت خودرو شدند، اما آمار مادران چشم انتظار قرعه‌کشی‌های آتی بسیار بیشتر از آن است.
اعطای زمین، همچنان در حال پالایش
حمایت دیگر قانون، اعطای زمین تا 200 متری به خانواده‌های دارای سه فرزند و بیشتر با تسهیلات ویژه بود که آیین‌نامه آن در مهرماه 1401 یعنی حدود یک سال پس از ابلاغ قانون تصویب شد. به همین دلیل اجرایی شدن فعلا در مرحله ثبت نام و پالایش متقاضیان است و مصداقش صحبت های ابتدای سال مدیر کل راه و شهرسازی اصفهان است که اعلام کرد: «شرایط متقاضیان در دست بررسی و پالایش قرار دارد».
اجرای حداکثر 25 درصد قانون؟
باورمان این است که طبق اظهارات و وعده‌ها، دولت هم مانند مجلس عزم جدی برای اجرای قانون جوانی جمعیت و جلوگیری از مواجهه با ایران سالخورده را دارد؛ عزمی که با اقداماتی نیز همراه بوده و بخش هایی از قانون مصوب مجلس اجرایی شده است. با این حال شواهد حاکی است این عزم هنوز آن‌قدر که باید جزم نشده است. آن‌طور که خبرگزاری فارس بازنشر کرده، به گفته صالح قاسمی دبیر مرکز مطالعات راهبردی جمعیت «در خوش‌بینانه‌ترین حالت، حداکثر ۲۵ درصد از قانون بیشتر اجرا نشده و اگر در دو یا سه سال آینده میزان اجرای قانون جوانی جمعیت به بیش از ۵۰ یا ۶۰ درصد نرسد، قانون زمین‌گیر و متوقف یا حتی به ضد خود تبدیل خواهد شد». این را بگذارید کنار ثبت کمترین میزان تولدهای یک دهه اخیر در سال 1401، کاهش 50 درصدی نرخ رشد جمعیت طی پنج سال گذشته و ... .

جزئیات زيان يك ميليارد دلاري ایران

ايران، ابتداي جاده سالمندي ايستاده

افزایش آمار دانش آموزان بازداشتی؟!

بررسی لایحه عفاف و حجاب

حمایت نصفه نیمه از فرزندآوری!